THỨ BẢY TUẦN III MÙA CHAY
Lu-ca 18,9-14
Dụ Ngôn Người Pha-ri-sêu và Người Thu Thuế
Cha M. Basilio Nguyễn Văn Phán, CĐTP
Một bài báo có tựa đề, “Làm thế nào để trở nên đáng tội nghiệp” đã viết:
Khi chỉ nghĩ về bản thân. Nói về chính mình. Sử dụng đại từ nhân xưng ‘Tôi’ thường xuyên nhất có thể. Lấy chính mình làm gương soi mói ý kiến của người khác. Chăm chú nghe những gì mọi người nói về mình. Luôn hy vọng mình sẽ được đánh giá cao. Nghi ngờ, ghen tị và đố kị. Nhạy cảm với thái độ coi thường của người khác. Không bao giờ tha thứ cho một lời phê bình nào. Không tin ai ngoài chính mình. Khăng khăng giữ ý kiến riêng và tôn trọng nó. Đòi hỏi theo quan điểm của riêng mình về mọi thứ. Hờn dỗi nếu mọi người không biết ơn vì mình đã ủng hộ họ. Không bao giờ quên sự phục vụ nhỏ nào mà mình đã làm. Trốn tránh nhiệm vụ của mình nếu có thể. Làm ít nhất có thể cho người khác.
Người Pha-ri-sêu trong Tin Mừng hôm nay cho chúng ta thấy một người đáng tội nghiệp thế nào về sự kiêu hãnh. Anh ta đang liệt kê tất cả những thành tựu của mình, tự so sánh mình với người thu thuế mà theo ước tính của anh ta là thấp kém. “Lạy Thiên Chúa, xin tạ ơn Chúa, vì con không như bao kẻ khác: tham lam, bất chính, ngoại tình, hoặc như tên thu thuế kia”. Đại từ nhân xưng mà anh luôn nói: ‘con’ hay ‘tôi’. Quả thật, rất khó để liên kết bản thân với những người khác vì tính tự hào bởi thái độ luôn kinh miệt hoặc tìm lỗi nơi người khác. Nếu ta trở nên tự cho mình là trung tâm và tự tìm kiếm chính mình, ta cũng sẽ trở nên quá tự hào và quá tự cao như người Pha-ri-sêu kia.
Mặt khác, người thu thuế là hình mẫu, không phải vì tội lỗi mà là sự khiêm tốn của anh ta. Chúa Giêsu nói: “Còn người thu thuế thì đứng đằng xa, thậm chí chẳng dám ngước mắt lên trời, nhưng đấm ngực”. Đó là dấu hiệu của sự chấp nhận và thừa nhận sự không xứng đáng và tội lỗi của anh ta trước Chúa. Anh ta thưa: “Lạy Thiên Chúa, xin thương xót con là kẻ tội lỗi.” Và Chúa Kitô nói rằng người này, khi trở xuống mà về nhà, thì đã được nên công chính rồi. Chúng ta, giống như người thu thuế, tất cả đều là tội nhân. Không ai trong chúng ta có thể tự biện minh hay tự cứu chuộc nếu không có ân sủng của Chúa.
Tin Mừng hôm nay Chúa Giêsu dạy về sự khiêm nhường mà những người môn đệ của Ngài phải thực hành:
Đầu tiên, khiêm nhường đặt mình trước sự vĩ đại của Thiên Chúa. Chứ không phải so sánh mình với người khác, vì so sánh mình với người khác chính là khởi đầu của mọi tính kiêu căng tự phụ. Chúa Giêsu muốn dạy rằng: người duy nhất chúng ta cần được so sánh là Thiên Chúa Cha. Đây là một công thức cho sự khiêm tốn. Ngài nói: “Hãy lên hoàn thiện như Cha anh em trên trời là Đấng hoàn thiện” (Mt 5, 48). Thánh Âu-gút- ti-nô cũng nhấn mạnh rằng có ba đức tính cần thiết cho sự thánh thiện hay hoàn hảo: khiêm nhường, khiêm nhường và khiêm nhường. Nếu muốn sống trong sự khiêm nhường, ta phải tập trung chú ý đến sự hoàn hảo của Thiên Chúa Cha chứ không phải nơi người khác.
Thứ hai, cầu nguyện với thái độ khiêm nhường chứ không phải là niềm tự hào. Một lời cầu nguyện khiêm nhường làm hài lòng Chúa. Đức Maria trong bài ca Magnificat đã nói: “Chúa hạ bệ những ai quyền thế, và nâng cao mọi kẻ khiêm nhường”. Tin Mừng hôm nay Chúa Giêsu cũng cho ta thấy, tại sao Thiên Chúa chấp nhận lời cầu nguyện của người này và từ chối lời cầu nguyện của người kia? Đó chính là khi người ta có thái độ coi thường và kinh miệt người khác, là lúc người ta đóng cánh cửa trái tim với Chúa. Người Pha-ri-sêu trong dụ ngôn hôm nay là điển hình, khi anh ta chủ yếu cầu nguyện với sự kiêu hãnh của chính mình và coi thường người khác. Trong khi đó, người thu thuế hạ mình xuống trước Chúa và cầu xin sự thương xót. Chúa nhậm lời cầu nguyện của người thu thuế bởi thái độ hối hận về tội lỗi của mình. Anh ta đã tìm kiếm Thiên Chúa bằng sự khiêm nhường hơn là với niềm kiêu hãnh.
Thứ ba, khiêm tốn đi đôi với lòng bác ái. Bản năng tự nhiên của chúng ta có xu hướng đánh giá người khác. So sánh bản thân với người khác và phá hủy danh tiếng của họ thông qua những lời chỉ trích, gièm pha hoặc vu khống. Nhưng ta quên rằng trong mắt của Thiên Chúa, Ngài muốn chúng ta phải có lòng bác ái đối với người lân cận. Hãy luôn nhớ rằng nơi Thiên Chúa không thể thiếu đức ái. Cũng vậy, thiếu đức ái thì không thể là một Kitô hữu đích thực.
Lạy Chúa, xin dạy con luôn biết nhìn lên Chúa là Đấng cao cả quyền năng, để chúng con biết khiêm tốn tận đáy lòng, biết đến với Chúa để cảm tạ và xin lòng xót thương vì biết mình hèn yếu. Đồng thời cũng biết cảm thông chia sẻ và tôn trọng mọi người trong tình bác ái huynh đệ. Amen.
