Thứ Hai, Tuần XXI Thường Niên – Mt 23,27-32
“Khốn cho các ngươi, hỡi những kẻ giả hình!”
Lasan Ngô Văn Vỹ, O.Cist
Chúa Giêsu hôm nay dùng những lời thật mạnh: “Khốn cho các ngươi, hỡi những kẻ giả hình! Các ngươi giống như mồ mả tô vôi, bên ngoài có vẻ đẹp, nhưng bên trong thì đầy xương người chết và mọi thứ ô uế.” Lời Chúa không chỉ nhắm vào nhóm kinh sư và Pharisêu thời xưa, nhưng là tiếng cảnh tỉnh dành cho tất cả những ai mang danh Kitô hữu, nhất là những người được tín nhiệm làm mẫu gương đức tin.
Trong xã hội hôm nay, không thiếu những hình thức “đạo đức giả”: bên ngoài khoác áo khiêm nhường, nói lời khôn ngoan, nhưng bên trong đầy tính toán vụ lợi. Người ta có thể dễ dàng tìm thấy những ví dụ gây chướng tai gai mắt – kể cả trong đời sống tôn giáo – nơi một số vị lãnh đạo tinh thần biến ơn gọi thành nghề nghiệp, biến tu hành thành chiêu trò. Hình ảnh một tu sĩ chân thật như Thầy Thích Minh Tuệ, chọn sống giữa thiên nhiên, âm thầm hành hương, lại càng làm nổi bật lối tu trục lợi giả dối mà nhiều người phê phán. Thế nhưng, thay vì chỉ dừng lại ở việc chê trách người khác, Chúa Giêsu mời chúng ta xét lại chính lòng mình: liệu có khi nào ta cũng đang “tô vôi” đời sống đạo đức của mình để được khen ngợi?
Một câu chuyện minh triết kể rằng có người hỏi Minh Sư: “Làm sao phân biệt một nhà thần bí chân chính với kẻ giả mạo?” Ngài đáp: “Giống như phân biệt người ngủ thật và người giả vờ ngủ – chỉ người giả vờ mới biết mình đang giả vờ. Còn kẻ tự lừa dối mình thì vừa gạt người khác, vừa gạt chính bản thân.” Giả hình không chỉ là đóng kịch trước mặt người đời, mà còn là tự mê hoặc chính mình, khiến con tim không còn nhạy bén với tiếng Chúa.
Lịch sử Giáo Hội từng trải qua những giai đoạn tối tăm, như thế kỷ XII, khi tham nhũng, bè phái và luân lý xuống cấp. Thế nhưng, chính lúc ấy một con người nhỏ bé xuất hiện – thánh Phanxicô Assisi – không mắng chửi, không công kích ai, nhưng bắt đầu từ hoán cải bản thân. Ngài chọn nghèo khó, yêu thương, phục vụ và tha thứ, trở thành “Tin Mừng sống động”, khơi dậy một mùa xuân thiêng liêng kéo dài hàng thế kỷ. Giáo Hội được canh tân không nhờ phê phán người khác, nhưng nhờ những người dám sống triệt để Tin Mừng.
Thánh Thomas More là một chứng nhân khác. Khi vua Henri VIII đòi ông thề trung thành với Giáo Hội do vua lập ra, bạn bè khuyên ông cứ giả bộ để giữ mạng. Nhưng Thomas More từ chối: “Tôi không thể thề gian như vậy. Tôi không thể lừa dối chính mình và lừa đảo người khác như thế.” Ông chấp nhận cái chết để trung thành với sự thật. Đó chính là “con đường hẹp” mà Chúa mời gọi chúng ta.
Tin Mừng hôm nay không nhằm kết án người này hay người kia, nhưng là lời mời gọi tất cả chúng ta sám hối. Giả hình không phải là chuyện xa vời; đó là cơn cám dỗ hàng ngày, khi ta xem đạo chỉ như hình thức, khi ta giữ đạo chỉ trong nhà thờ mà không sống đạo trong đời thường, khi đức tin chỉ là danh xưng mà không biến đổi cuộc sống.
Hãy tự hỏi: đời sống đạo của tôi có làm chứng cho Chúa hay chỉ là cái mác tôn giáo? Tôi có đang góp phần xây dựng xã hội công bằng và yêu thương, hay chính tôi cũng là nguyên nhân khiến người khác xa lánh Giáo Hội? Chúng ta không được cứu chỉ vì đã từng nghe giảng hay rước lễ; ơn cứu độ đến khi ta sống và thực hành Lời Chúa.
Xin Chúa Giêsu thanh tẩy tâm hồn chúng ta khỏi mọi giả dối, để đức tin trở thành sức sống thật sự, làm lan tỏa tình yêu, sự thật và công chính. Khi mỗi người dám hoán cải chính mình, Hội Thánh sẽ trở nên sáng ngời và thế giới sẽ nhận ra khuôn mặt tình yêu của Thiên Chúa.
