Thứ Bảy Tuần XXI, Thường niên (Mt 25,14-30)
“Cộng tác nhân lên ơn Chúa”
Lasan Ngô Văn Vỹ, O.Cist
Có một câu danh ngôn nói: “Trời không cho ai mọi sự, cũng không lấy hết của ai.” (Kiekegaard). Nguyễn Du trong Truyện Kiều lại viết:
“Thiện căn ở tại lòng ta,
Chữ tâm kia mới bằng ba chữ tài.”
Những lời này như vang vọng ý nghĩa Tin Mừng hôm nay: Thiên Chúa trao ban ân phúc cách khôn ngoan, công bằng, để mỗi người tùy khả năng mà cộng tác, làm sinh lời và góp phần xây dựng Nước Trời.
- Những nén vàng quý giá trong đời ta
Ông chủ trong dụ ngôn trao vốn cho ba đầy tớ: người năm nén, người hai nén, người một nén, “tùy theo khả năng mỗi người.” Đây không phải là bất công, mà là sự khôn ngoan. Chúa biết rõ sức mỗi người, và không bao giờ đòi quá khả năng ai. Trong đời thực, không ai được tất cả, nhưng cũng chẳng ai hoàn toàn trắng tay. Người được trí thông minh, người có sức khỏe, người có tấm lòng bao dung, người được ơn cầu nguyện âm thầm.
Tiếc thay, con người thường hay than trách: “Sao Chúa để con khổ thế này? Sao Chúa không ban cho con tài năng như người kia?” Ta quên rằng, ngay cả trong gian khổ, Chúa vẫn ban ân sủng gấp bội. Thánh Phaolô từng cảm nhận: “Ơn Ta đủ cho con” (2Cr 12,9). Chính những giới hạn lại là nơi Thiên Chúa tỏ quyền năng, giúp ta khiêm nhường và phó thác.
- Đừng chôn giấu nén vàng vì sợ hãi
Khác biệt giữa hai đầy tớ đầu và người cuối không ở số vốn, mà ở tinh thần cộng tác. Hai người đầu dám liều, dám đầu tư và sinh lời. Người cuối vì sợ hãi đã đem chôn nén bạc. Sợ hãi và lười biếng khiến anh trở thành “đầy tớ xấu xa”.
Trong đời sống đức tin, nhiều người cũng vô tình “chôn giấu” nén vàng: một người có khả năng chia sẻ Lời Chúa nhưng im lặng; một người có tấm lòng nhân ái nhưng chỉ giữ trong tim; một người có thời gian nhưng không muốn dấn thân. Một nén bạc giữ nguyên thì chết mòn, còn một hành động yêu thương nhỏ bé cũng có thể biến thành kho tàng cho Nước Trời.
Có một chị giáo dân ở xóm nhỏ, sáng nào cũng làm vài ổ bánh mì tặng cụ già bán vé số. Việc bé nhỏ ấy khiến cụ xúc động: “Tôi thấy Chúa trong ổ bánh mì nóng của chị.” Khi nén vàng tình yêu được đem ra dùng, nó sẽ sinh hoa trái.
- Cha Trương Bửu Diệp – trung tín đến cùng
Một minh chứng sống động cho việc “sinh lời nén vàng” là cha Phêrô Trương Bửu Diệp, vị linh mục Việt Nam đã hiến mạng vì đoàn chiên năm 1946. Khi bị ép trốn thoát, ngài trả lời: “Tôi sống giữa đàn chiên thì cũng chết giữa đàn chiên.” Ngài tự nguyện nhận cái chết để giáo dân được an toàn.
Cha Diệp không làm việc gì ồn ào hay vĩ đại trước mặt thế gian, nhưng sự trung tín với ơn gọi mục tử, đến mức sẵn sàng “trao lại mạng sống mình”, đã trở thành chứng tá đức tin bất diệt. Tấm gương cha Diệp nhắc ta: một đời sống yêu thương và dấn thân, dù âm thầm, chính là cách cộng tác với Chúa để nén vàng sinh lời.
- Công bằng của Thiên Chúa: ai trung tín sẽ được tín nhiệm
Ông chủ khen hai đầy tớ: “Vì ngươi đã trung tín trong việc nhỏ, ta sẽ đặt ngươi lên việc lớn.” Đó là công bằng của Thiên Chúa: Ngài không so sánh ta với ai, nhưng xét xem ta đã làm gì với vốn liếng Ngài trao.
Có biết bao người bình dị mà cuộc đời họ làm “sinh lời” Nước Trời: cha mẹ âm thầm nuôi con; y tá tận tụy với bệnh nhân; một tu sĩ trung thành với giờ kinh mỗi ngày; bạn trẻ dấn thân nhóm bác ái. Những việc ấy không làm báo chí ca ngợi, nhưng Chúa thấy và ghi nhận. Một ngày kia, họ sẽ nghe lời khen: “Hỡi đầy tớ tài giỏi và trung tín, hãy vào hưởng niềm vui của Chủ ngươi.”
- Sống như người quản gia khôn ngoan
Dụ ngôn kết thúc bằng lời cảnh báo: ai không làm sinh lợi, ngay cả điều ít ỏi cũng bị lấy đi. Không phải để hù dọa, nhưng nhắc rằng ta chỉ là quản gia, mọi sự thuộc về Chúa. Thời gian, sức khỏe, cơ hội đều là vốn liếng để sinh hoa trái yêu thương. Nếu không biết dùng, vốn ấy sẽ mất đi.
Một câu nói vui: “Nếu trời cho ta đôi tay khỏe mà chẳng giúp ai, khi về thiên đàng Chúa sẽ hỏi: ‘Con có tay mà làm gì vậy?’” Đời người ngắn ngủi, đừng để trở thành “nén bạc chôn dưới đất.”
“Lạy Chúa, tạ ơn Chúa đã trao cho con những nén vàng quý giá: gia đình, đức tin, sức khỏe, tài năng và cả những thử thách để con trưởng thành. Xin cho con đừng sợ hãi hay chôn giấu ơn Chúa, nhưng can đảm đem ra sử dụng để phục vụ và yêu thương. Xin cho con học gương cha Trương Bửu Diệp, trung tín đến cùng, để một ngày kia được nghe Chúa nói: ‘Hỡi đầy tớ tài giỏi và trung tín, hãy vào hưởng niềm vui của Chủ ngươi.’ Amen.”
