I. ĐỌC TIN MỪNG: Ga 16,12-15
Thầy còn nhiều điều phải nói với anh em. Nhưng bây giờ, anh em không có sức chịu nổi. Khi nào Thần Khí sự thật đến, Người sẽ dẫn anh em tới sự thật toàn vẹn. Người sẽ không tự mình nói điều gì, nhưng tất cả những gì Người nghe, Người sẽ nói lại, và loan báo cho anh em biết những điều sẽ xảy đến. Người sẽ tôn vinh Thầy, vì Người sẽ lấy những gì của Thầy mà loan báo cho anh em. Mọi sự Chúa Cha có đều là của Thầy. Vì thế, Thầy đã nói: Người lấy những gì của Thầy mà loan báo cho anh em.
II. SUY NIỆM
“MẶC KHẢI TIỆM TIẾN”
Mầu nhiệm Một Thiên Chúa Ba Ngôi là mầu nhiệm cao cả nhất mà Chúa Giêsu đã mặc khải cho nhân loại. Hơn hai ngàn năm nay, nhiều học giả đã cố gắng đưa ra những ví dụ để giải thích như: ngọn đèn, ánh sáng và sức nóng cùng trong một cái đèn; ba cạnh ba góc bằng nhau trong một tam giác đều; ba đốt trong một ngón tay… nhưng tất cả chỉ là loại suy khập khiễng. Bởi vì đi tìm hiểu mầu nhiệm Thiên Chúa Ba Ngôi thì cũng như một đứa trẻ dùng cái vỏ sò múc nước biển đổ vào một cái hang con còng với hi vọng làm cạn nước biển (x. Giai thoại của thánh Augustino). Nghĩa là trí óc con người bé nhỏ không thể nào tri hiểu được mầu nhiệm bao la vô hạn. Con người chỉ biết rằng, từ đời đời Chúa Cha đã đản sinh ra Chúa Con và Tình Yêu giữa hai ngôi dành cho nhau đã nhiệm xuy ra Chúa Thánh Thần, sự yêu nhau và hướng về nhau này đến độ duy nhất (Một Chúa Ba Ngôi). Và vì thiêng liêng – không thuộc thời gian và không gian, nên không thể có một cột mốc thời gian có từ lúc nào, vì vậy mà Ba Ngôi có cùng một lúc hiện hữu.
Chúa Nhật sau Lễ Hiện Xuống được chọn để mừng Lễ Chúa Ba Ngôi đã được cử hành vào thế kỷ thứ bảy. Lễ kính Mầu Nhiệm Thiên Chúa Ba Ngôi chiếm một chỗ xác định trong lịch phụng vụ, cuộc cử hành nầy dần dần được xem như một ngày lễ đặc biệt. Kể từ thế kỷ thứ X, có khá nhiều nhà thờ cử hành thánh lễ nầy một cách long trọng. Vào năm 1334, Đức Giáo Hoàng Gioan XXII chuẩn nhận việc cử hành nầy ở Rô-ma và mở rộng đến Giáo Hội hoàn vũ.
Ba Ngôi Thiên Chúa vô thủy vô chung, nhưng từng bước mặc khải cho con người hữu hạn trong thời gian cách tiệm tiến. Chúa Giê-su là mặc khải tròn đầy về Thiên Chúa, nhưng để mạc khải được hiểu cách viên mãn thì Chúa Thánh Thần đến sẽ soi sáng cho chúng ta trong lịch sử cứu độ và lịch sử thế giới tiến dần về chung cục. Đó là nội dung của Lời Chúa trong Tin Mừng ngày lễ Chúa Ba Ngôi hôm nay:
Thánh Pachomio tổ phụ dòng đan tu ở Tây Phương nói rằng: “Anh em không thể bắt con bò chưa đến tuổi mang ách và cày bừa thành thạo theo ý anh em được. Cũng thế, anh em không thể bắt một người vừa mới tập nhân đức phải nên hoàn thiện ngay được”.
Hôm nay Chúa Giê-su nói với các môn đệ: “Thầy còn nhiều điều phải nói với anh em, nhưng bây giờ anh em không có sức chịu nổi”. Nghĩa là, dù tình thương của Chúa Giê-su muốn trao ban tất cả những gì Ngài có cho các môn đệ, nhưng với khả năng, sức lực, tâm hồn và trí khôn của các môn đệ còn giới hạn trước những thực tại thiêng liêng. Chính vì thế, Chúa Thánh Thần đến, tiếp tục huấn luyện và khai mở dần dần cho các môn đệ và những người kế tục các ngài.
Một cách nào đó, giống như phương pháp sư phạm được áp dụng. Tùy từng cấp độ hiểu biết mà truyền thụ cách tiệm tiến, chứ không được “đốt giai đoạn”. Giáo lý cũng phải trải qua các giai đoạn: sơ cấp – căn bản – vào đời….
Lại nữa, mặc khải là bởi Thiên Chúa chứ không phải tự trí khôn con người có thể tri thức được, nhưng nhờ ơn Chúa Thánh Thần soi sáng cho trí khôn lãnh hội được dễ dàng hơn các mặc khải, cũng như Chúa Thánh Thần tác động để tâm hồn cảm nghiệm được các chiều kích của mầu nhiệm Thiên Chúa.
Tuy nhiên, không phải Chúa Thánh Thần đến đem thêm một mặc khải hay một chân lý mới – vì Chúa Giê-su đã là mặc khải tròn đầy về Thiên Chúa – nhưng như lời Chúa Giê-su nói: “Thánh Thần sẽ tôn vinh Thầy, vì Người sẽ lấy những gì của Thầy mà loan báo cho anh em. Mọi sự Cha có, đều là của Thầy. Vì thế Thầy đã nói: Người lấy những gì của Thầy mà loan báo cho anh em” (Ga 16,14-15).
Nghĩa là Chúa Thánh Thần làm cho tín hữu càng ngày càng hiểu biết Thiên Chúa hơn, và trải qua thời gian, ngày càng khám phá ra nhiều điều mới mẻ từ nơi Thiên Chúa, mà ngay từ buổi đầu các môn đệ chưa thấu hiểu hết được. Chân lý về Thiên Chúa chỉ là một, nhưng mọi chiều kích dài rộng cao sâu và khôn dò khôn thấu chỉ được hiểu biết trải qua từng thời đại, tùy ơn Chúa Thánh Thần ban cho. Đó là vai trò hoạt động của Chúa Thánh Thần trong Giáo Hội.
Tóm lại, mầu nhiệm về Thiên Chúa được mặc khải cho con người tùy theo khả năng Chúa Thánh Thần ban cho, và mầu nhiệm đó được thấu tỏ qua thời gian để Giáo Hội càng thêm phong phú…
Lạy Chúa Thánh Thần, xin ngự đến ban cho chúng con trí khôn ngoan và sức mạnh, để chúng con đủ sức đón nhận và thông hiểu mầu nhiệm tình thương của Thiên Chúa, hầu chúng con thêm lòng mộ mến Chúa và rao giảng cho những ai chưa nhận biết Người. Amen
Hiền Lâm.
