NGƯỜI MÔN ĐỆ ĐÍCH THỰC
(Kn 9, 13-18; Plm 9-10.12-17; Lc 14,25-33)
Trường Kha, Phước Lý
Bước theo Đức Kitô là lời mời gọi không ngừng vang vọng trong lòng mỗi người. Và câu trả lời cho lời mời gọi ấy luôn thúc giục những tâm hồn khao khát bước theo Người. Chính vì thế, Phụng vụ Lời Chúa hôm nay soi sáng cho chúng ta những điều kiện cần có để trở thành người môn đệ đích thực của Chúa.
1. Đón nhận thánh ý Thiên Chúa
Trên hành trình theo Đức Kitô, người môn đệ có những lúc cảm thấy êm đềm, thuận lợi, nhưng cũng có lúc gặp không ít khó khăn, gian khổ. Những đòi hỏi của Chúa thực tế và tiệm tiến, để người môn đệ dần cởi bỏ những gì không cần thiết, ngõ hầu hành trình theo Chúa trở nên nhẹ nhàng và thanh thoát. Bởi thế mà trong bài đọc I (x. Kn 9,13-18) hướng dẫn cho chúng ta cách thức đón nhận thánh ý chúa “Lạy Chúa, nào có ai biết được ý định của Thiên Chúa? Nào có ai hiểu được Đức Chúa muốn điều chi? Chúng con vốn là loài phải chết, tư tưởng không sâu, lý luận không vững” (Kn 9,13-14). Người khôn ngoan đã nhận ra bản tính phải chết của mình, từ đó biết khiêm tốn để đón nhận thánh ý nhiệm mầu của Thiên Chúa. Quả thật, tự do và đời sống con người vốn mang đầy giới hạn chỉ có Thiên Chúa mới thấu suốt được mọi sự (x. Kn 9,15-16). Vì thế, đường lối của Thiên Chúa thường được tỏ lộ trong sự khiêm hạ, và chính Ngài đã dùng những kẻ khiêm nhường để làm vinh danh Chúa (x. 1 Cr 15,10). Bởi vậy, kẻ khiêm nhường đã mở lòng ra đón nhận thánh ý Chúa và để cho ý Chúa được thực hiện trong suốt cuộc đời mình. Điều này cho ta thấy trong bài đọc II (x. Plm 9b-10.12-17), chính thánh Phaolô đã có kinh nghiệm, khi biết sống theo sự dạy dỗ khôn ngoan của Thiên Chúa “không phải được lại một người nô lệ, nhưng thay vì một người nô lệ, thì được một người anh em rất thân mến; đối với tôi đã vậy, phương chi đối với anh lại càng thân mến hơn biết mấy, cả về tình người cũng như về tình anh em trong Chúa” (Plm 16). Điều này lại càng minh định cho cách giáo dục tốt nhất là đi theo đường lối của Thiên Chúa, đó là yêu thương hết mình và sống trong chân lý. Con người sẽ đáp trả khi họ được yêu thương thành thật và được tôn trọng phẩm giá như một con người. Như vậy, khiêm hạ để đón nhận thánh ý Thiên Chúa không chỉ là một phạm trù đạo đức, mà còn là thái độ sống đức tin, giúp ta nhận ra bản chất thật của chính mình và quyền năng của Thiên Chúa.
Vì vậy, chi khi có lòng khiêm nhường sâu thẳm, một đức tin kiên vững và một lòng mến bừng cháy, chúng ta mới có thể luôn thưa xin vâng theo ý Chúa mọi lúc, mọi nơi (x. Lc 1,38).
2. Từ bỏ
Để trở thành người môn đệ, chúng ta phải từ bỏ mọi sự và đặt Chúa làm trung tâm đời sống. Đây là điều kiện để trở thành môn đệ của Đức Kitô, bởi muốn làm môn đệ Chúa, mỗi người phải suy tính cẩn thận, chọn lựa, đo lường (x. Lc 14,28-33). Chính Chúa Giêsu minh giải điều này bằng hai dụ ngôn người xây nhà và vị vua đi giao chiến. Ngọn tháp mà người ta định xây có lẽ là tháp canh trong vườn nho. Các vườn nho thường có những tháp để từ trên đó có thể trông coi cả vườn kẻo kẻ trộm phá mất mùa nho. Xây tháp mà bể đổ thì thật đáng xấu hổ. Hay là ông vua điên khùng nào kéo quân ra trận mà không tính toán trước, đo lường số quân của mình với lực lượng của đối phương.
Thật vậy, muốn làm môn đệ của Chúa phải biết khôn ngoan lựa chọn, vì từ bỏ là điều kiện để theo Chúa và sống cho Chúa là một việc quan trọng có liên can đến sự sống đời đời của cuộc đời mỗi người. Vì vậy, Chúa Giêsu bảo chúng ta phải thận trọng tính toán và kiên tâm bền chí mới có thể vượt thắng được mọi trở ngại trên đường theo Chúa “kẻ nào bền chí đến cùng, kẻ ấy sẽ được cứu thoát” (Mt 10,23).
Hai dụ ngôn này nhấn mạnh rằng, trong hành trình theo Chúa, chúng ta phải lượng sức mình trước, xem mình đã sẵn sàng từ bỏ những gì Chúa đòi hỏi chưa? Nếu chưa sẵn sàng, hãy cầu xin ơn Chúa để có đủ quyết tâm đi theo Ngài.
Trên hành trình theo Chúa, sự từ bỏ chính là điều kiện cốt yếu để chúng ta giữ trọn lòng trung thành với thánh ý Người. Việc vác thập giá không gì khác hơn là hành động từ bỏ ý riêng để thuận theo ý Chúa. Điều đó đòi hỏi chúng ta phải dám buông bỏ cái tôi, những ham muốn xấu xa, lời nói cay nghiệt, cơn nóng giận, hờn ghen, cùng sự kiêu căng, thói tham lam… Chỉ khi đó, chúng ta mới có thể thoát khỏi những ràng buộc vật chất, để sống một đời sống trọn vẹn vì Chúa và vì tha nhân.
3. Hiến dâng trọn vẹn
Của lễ mà người môn đệ dâng lên cho Chúa nếu thiếu đi tình yêu, thiếu đi sự phó thác và hy sinh thì của lễ đó không đẹp lòng Chúa. Nhưng ở đây người môn đệ đã đón nhận ý Chúa và sẵn sàng từ bỏ mọi sự thì không có của lễ nào sánh bằng “Ai vui vẻ dâng hiến thì được Thiên Chúa yêu thương” (2 Cr 9,7). Quả thật, của lễ đẹp lòng Chúa hơn hết là của lễ xuất phát từ tình yêu chân thành, một sự tin yêu và phó thác tuyệt đối vào Thiên Chúa. Dầu nhỏ bé nhưng chất chứa một tình yêu lớn thì của lễ đó thật có giá trị biết bao trước mặt Chúa như Thánh Nữ Têrêsa Hài Đồng Giêsu cũng đã nói “làm việc nhỏ với tình yêu lớn; làm những việc tầm thường với lòng mến phi thường”. Thánh Têrêsa Avila xác tín: “Chúa không xét đến việc làm bằng xét đến tình yêu khi làm”. Vì thế mà lời Chúa Giêsu nói với các môn đệ, đồng thời cũng nói với mỗi người chúng ta: “ai không vác tập giá mình mà đi theo tôi, thì không thể làm môn đệ tôi được” (Lc 14,27). Cho nên, hiến dâng trọn vẹn là hãy vác thập giá đi theo Chúa. Đây là của lễ xuất phát từ con tim của người môn đệ, được biểu tượng qua hình ảnh thập giá, chính thập giá liên kết vận mệnh của môn đệ với vận mệnh của chính Thầy: Thầy sao trò vậy, như Chúa Giêsu đã từng quả quyết: “trò không hơn Thầy” (Mt 10,24), Thầy vác thập giá, trò cũng mang thập tự, Chúa mời gọi người môn đệ hãy nên đồng hình đồng dạng với Chúa. Bằng chính hành động của con tim với lời cam kết dành trọn trái tim không bị phân chia cho Chúa, điều này đòi hỏi phải xuất phát từ kinh nghiệm được yêu qua việc cảm nếm tình yêu của Ba Ngôi Thiên Chúa, tình yêu của Ngôi Lời nhập thể; tình yêu này đã được đổ vào lòng mỗi người chúng ta nhờ Thánh Thần. Vì chính Thánh Thần dẫn chúng ta tới sự thật toàn vẹn (x. Ga 16,13). Do đó, việc khám phá sự thật là một quá trình cần phải được tiếp tục không ngừng trong sự dẫn dắt của Thánh Thần; và thái độ đúng đắn của người môn đệ Chúa là khiêm tốn, ngoan ngoãn lắng nghe sự dẫn dắt – thường một cách rất tế nhị và từ những phía rất bất ngờ của Chúa Thánh Thần. Nghĩa là trong đức tin, đức mến con người mới cảm nhận được sự hiện diện của Chúa, chỉ trong Thánh Thần, con người mới có thể hiểu biết về Chúa mà thôi. Khi đã hiểu thấu tình yêu của Chúa thì con người sẵn sàng dâng trọn vẹn trái tim cho Ngài.
Như vậy, hiến dâng trọn vẹn không gì khác hơn là phó thác trọn vẹn đời mình cho Thiên Chúa “tôi sống, nhưng không còn phải là tôi, mà là Đức Kitô sống trong tôi” (Gl 2, 20). Điều này minh định cho một trái tim hiến dâng cách trọn vẹn và hoàn hảo. Nghĩa là người môn đệ luôn sống cho Chúa và vì Chúa, bởi tình yêu vừa là khởi điểm và điểm tới của việc dấn thân (x. 2 Cr 5,14). Chính tình yêu đã thôi thúc người môn đệ bước đi trong niềm vui, tự do để chu toàn ơn gọi là chứng nhân cho tình yêu Chúa giữa một thế giới thiếu vắng sự thật và tình yêu.
Vì thế, người môn đệ đích thực là người biết đón nhận thánh ý Chúa trong khiêm hạ, dám từ bỏ bản thân, và hiến dâng trọn vẹn đời mình trong tình yêu. Nhờ đó, họ nên một với Thầy Giêsu và trở thành chứng nhân sống động của Tin Mừng giữa đời.
Lạy Chúa, xin ban cho chúng con ơn khôn ngoan, lòng khiêm tốn và sự trung thành, để chúng con luôn sống theo thánh ý Chúa, biết từ bỏ chính mình và hiến dâng trọn vẹn cuộc đời vì tình yêu Ngài. Ước chi cuộc sống chúng con trở nên ngọn hải đăng giữa thế giới hôm nay – chiếu toả ánh sáng của sự thật và tình yêu Thiên Chúa. Amen.
