Chúa Nhật XIII Thường Niên – năm C ( Lc 9: 51-62 )
Đường Theo Chúa – Con Đường Chẳng Mấy Ai Đi
Salesio Đỗ – Châu Thủy
Cổ nhân thường nói: “ Nhân sinh muôn nẻo, đường đời muôn lối, trăm bước ngoặt, ngàn bước rẽ thì cuối cùng cũng trở về một đích điểm”. Điều quan trọng là con người biết chọn lựa và tìm kiếm cho mình một con đường, một lối đi, để đạt đến hạnh phúc đích thực. Trong ca khúc “ Và Con Tim Đã Vui Trở Lại ” nhạc sĩ Đức Huy cũng đã từng thao thức về điều đó, ông viết rằng:
“ Tìm một con đường, tìm một lối đi.
ngày qua ngày, đời nhiều vấn nghi.
lạc loài niềm tin, sống không ngày mai…”
Con đường dẫn đến hạnh phúc vẫn là khát khao và thao thức cháy bỏng của con người. Tuy nhiên, ở cuối con đường cuộc đời mà mỗi người chúng ta đang đi, đó là phúc hay là hoạ, là hạnh phúc hay bất hạnh, vui hay buồn, bình an hay bất an, thành công hay thất bại… đều hệ tại ở việc chúng ta chọn lựa con đường để bước đi. Dẫu biết rằng đường đời thì lắm chông gai, nhiều sỏi đá, đôi khi lại có những phong ba bảo táp làm ta sợ hãi. Đứng trước những thách đố đó, con người dường như “mù mịt” và không nhìn thấy đâu là con đường, đâu là lối rẽ.
Những người chạy đến tìm gặp Chúa Giesu để xin theo Người trong Tin Mừng hôm nay, có lẽ tâm trạng cũng thế. Họ đang lần mò trong “đám sương mờ ảo của cuộc đời”, và mất định hướng. Họ muốn theo Chúa để mong thay đổi cuộc đời, muốn có một thứ gì đó hơn cái họ đã có và đang có. Tuy nhiên, theo Chúa Giesu thì không phải vậy. Chúa Giesu không hứa cho họ một “vị thế” quyền lực, nhưng Người đòi hỏi nơi họ một sự dứt khoát trong chọn lựa.
Hình ảnh ông Êlisa quyết tâm theo Êlia để làm Ngôn sứ cho chúng ta thấy sự chọn lựa dứt khoát đó. Êlisa là nông dân, đang cày ruộng với 12 cặp bò. Nghe Thầy Êlia kêu gọi, Êlisa đã chẻ cày làm củi, giết bò làm lễ vật, thiêu đốt tất cả để dâng tiến cho Thiên Chúa, rồi lên đường theo Thầy Elia. Ruộng đất, trâu bò, cày cuốc là tài sản của người nông dân. Đốt cày, làm thịt trâu bò, có nghĩa là từ bỏ tài sản, là đoạn tuyệt với nghề nghiệp mà mình đã bao năm gắn bó. Đó là một lựa chọn dứt khoát mà không phải ai ai cũng làm được. Một sự ra đi không vướng bận, không luyến tiếc, đó là thái độ dứt khoát trong sự phó thác và vâng phục hoàn toàn.
Khác với thái độ của Êlisa, Tin Mừng hôm nay Thánh Lucathuật lại chuyện ba người muốn theo Chúa Giêsu, xin được làm môn đệ. Chúa Giesu không yêu cầu gì cao siêu, Người chỉ đòi hỏi họ phải dứt khoát trong chọn lựa của mình.
Người thứ nhất xin theo Chúa đi bất cứ nơi đâu, rất hăng hái và tự tin. Chúa Giêsu không giấu anh hoàn cảnh của mình. Ngài sống cuộc đời phiêu bạt, không nhà để ở, lúc nào cũng ở trong tư thế lên đường. Vì thế, chấp nhận theo Ngài là chịu bỏ mọi an toàn, không ổn định, là sống thân phận một lữ khách trên trần gian (x.1Pr 2,11). Theo Ngài là theo Đấng không có chỗ tựa đầu cách ấm êm, tiện nghi và an toàn. Có lẽ cuộc đời Chúa Giesu chỉ có hai chỗ tựa đầu duy nhất, Chỗ tựa đầu thứ nhất là máng cỏ. Chỗ tựa đầu thứ hai và cũng là chỗ tựa đầu cuối cùng, đó chính là thập giá.
Người thứ hai chấp nhận theo Chúa nhưng với điều kiện cho anh về chôn cất người cha mới qua đời trước đã. Anh muốn chu toàn bổn phận thiêng liêng và sự thảo hiếu của một người con và đây là một hành động rất tốt lành, rất đẹp. Chúa Giesu không ngăn cản anh ta, vì Người rất coi trọng việc hiếu kính mẹ cha (x. Mt 15,3-9). Tuy nhiên, việc loan báo Tin Mừng vẫn là cần thiết hơn, nên Người mời gọi anh ta hãy dành ưu tiên cho việc loan báo Tin Mừng hơn là việc chôn cất kẻ chết, dù đó là cha mẹ.
Người thứ ba xin về từ giã gia đình trước đã – anh ta muốn có một cuộc chia tay. Tuy nhiên, Chúa Giêsu đòi anh ta phải dứt khoát để thẳng tiến như người cầm cày, không quay lại với những đường cày cong hay thẳng, nghĩa là không quay lại với những kỷ niệm quá khứ, không bị cản trở bởi những ràng buộc gia đình, để tận tâm tận lực lo cho Nước Thiên Chúa và việc rao giảng Tin Mừng Cứu Độ.
Quả vậy, cả ba người đều muốn xin đi theo để làm môn đệ của Chúa Giêsu. Thế nhưng, họ không dứt khoát trong sự chọn lựa của mình giống như Êlisa, họ vẫn còn đắn đo kỹ lưỡng, chần chừ vì những lý do xác thịt và bịn rịn gia đình. Chúa Giêsu trả lời cho cả ba trường hợp là “hãy theo Ta” và đặt giá trị thiêng liêng lên trên mọi của cải vật chất.
Theo Chúa lên Giêrusalem là đánh đổi cuộc đời quá khứ để lấy một tương lai mới, tuy vô định, đầy gian nan, bất trắc nhưng tươi sáng và chân thật hơn khi đi đúng và tìm đúng con đường, như nhạc sĩ Đức Huy đã diễn tả trong ca khúc “ Và Con Tim Đã Vui Trở Lại”. Ông viết thêm rằng:
“Và con tim đã vui trở lại
tình yêu đến cho tôi ngày mai
tình yêu chiếu ánh sáng vào đời
tôi hy vọng được ơn cứu rỗi.
Và con tim đã vui trở lại
và niềm tin đã dâng về người
trọn tâm hồn nguyện yêu mãi riêng người mà thôi…
Dẫu như tôi phải đi qua vực sâu tối
tôi vẫn không sợ hãi gì
vì người gần bên tôi mãi.”
Ba trường hợp khác nhau, nhưng đều chung một lời mời gọi từ Chúa Giêsu. Ba lời đối thoại trên cũng là ba đòi hỏi hướng đến điều răn thứ nhất: “Phải yêu mến Chúa là Thiên Chúa hết lòng, hết linh hồn và hết trí khôn.” (Mt 22, 37). Theo Chúa phải can đảm, phải chọn lựa và ưu tiên tìm kiếm và loan báo về Nước Thiên Chúa trước, còn mọi chuyện khác, Chúa sẽ lo cho sau. Con đường đi tìm Chúa là con đường của từ bỏ, hy sinh và tự hủy… Tuy nhiên, muốn đạt được hạnh phúc thật thì phải lựa chọn trong tinh thần dứt khoát.
Nếu cuộc đời con người là một chuỗi những chọn lựa, thì chính những chọn lựa ấy sẽ dệt nên cuộc đời riêng của mỗi người. Nhìn lại những chọn lựa hằng ngày, dù ta đang sống trong bậc sống nào, là bậc sống hôn nhân gia đình, là những người dấn thân trong đời sống thánh hiến: Linh mục, Tu sĩ, hay Đan sĩ; chúng ta tĩnh ngộ và chợt giật mình, vì thấy trong cuộc sống đời thường chúng ta thường hay chọn mình hơn. Chúng ta chọn: sở thích của mình, tự do của mình, hạnh phúc của mình, gia đình của mình hơn là chọn dấn thân vì Chúa Kito. Ngay cả trong đời tu, chúng ta nói là sẽ “hiến thân” một đời, nhưng trên thực tế lại có một số người cả một đời đi tu chỉ để “tiến thân”. Chúng ta rất dễ quên lời mời gọi của Chúa Giêsu: “Hãy tìm kiếm Nước Thiên Chúa trước đã, còn mọi sự khác, Người sẽ thêm cho” (Mt 6,33). Và đó cũng là lời mời gọi, một lời trắc vấn vànhắc nhở cho mỗi người chúng ta khi bước theo Chúa Kito.
Cuộc sống con người điều quan trọng nhất vẫn là hạnh phúc. Và hạnh phúc đó được con người xây dựng trên nền tảng của tiền tài – danh sắc và quyền lực. Tuy nhiên, thực tế cho thấy Hạnh phúc không dựa vào tiền bạc, quyền lực, uy thế như các tông đồ và những người đến xin theo Chúa Giesu nghĩ đến, mà hạnh phúc là sống thanh thoát khỏi những bon chen của Tiền – Tình – Quyền. Có tiền mà không hạnh phúc thì cũng không bằng không tiền mà hạnh phúc. Có quyền lực mà không có tự do cũng không bằng thường dân màsống thanh thản. Cuộc sống sẽ đẹp biết bao khi con người biết sống thanh thoát khỏi những ham muốn danh lợi và lạc thú trần gian. Đôi chân sẽ nhẹ nhàng để đến với mọi người. Đôi tay sẽ thanh thoát để trao ban. Tâm hồn sẽ hoan lạc dẫu cuộc đời vẫn còn đó những khó khăn và thách đố.
Chúa Giesu muốn các môn đệ và tất cả nhưng ai theo Chúa đạt được hạnh phúc đích thật. Tuy nhiên, muốn có được điều đó, hẳn phải đi trên con đường mà chính Chúa Giesu đã đi – con đường thập giá. Con đường của từ bỏ, phó thác, dứt khoát, hy sinh và đôi khi phải chấp nhận lội ngược dòng để đi trên “Con Đường Chẳng Mấy Ai Đi”.
