HẠNH PHÚC THẬT
(Lc 6,17.20-26)
M. Bruno Hà Trang, Phước Thiên
Hạnh phúc là một điều mà tự thâm tâm ai cũng đi tìm và muốn sở đắc chúng. Nhưng có được mấy ai hiểu thấu cũng như cảm nghiệm được thế nào là hạnh phúc thật. Vì hiểu sai phạm trù hạnh phúc mà nhiều người lầm tưởng, nên phúc mà họ tìm kiếm lại trở thành mối nguy hại cho họ. Tin Mừng theo thánh Luca hôm nay dẫn dắt con người đi vào con đường tìm kiếm hạnh phúc thật qua bốn mối phúc và cảnh giác những hạnh phúc giả qua bốn mối họa.
Nếu đem so sánh Tin Mừng của Luca với Tin Mừng Mátthêu (5,1-12) thì sẽ có sự khác biệt nhau. Ở Mátthêu có chín mối phúc nhấn mạnh đến thái độ nội tâm, nghèo khó tâm linh, còn ở Luca chỉ nói đến bốn mối phúc và bốn mối họa nói đến những người nghèo khó thật trong thân xác. Ở Mátthêu Chúa Giêsu dùng ở ngôi thứ 3: “phúc cho ai”, còn ở Luca Người dùng ở ngôi thứ 2 nói trực tiếp với những người đang nghe: “phúc cho anh em”.
Về nội dung Tin Mừng của Luca được xem là tin mừng của người nghèo, bởi vì, những người hiện diện ngày hôm đó trước mặt Chúa Giêsu quả là những người làm nghề mọn, những người tận cùng của xã hội, những người mắc đủ thứ bệnh tật.
Thế sao Đức Giêsu lại bảo những người nghèo đói, khóc lóc, bị sỉ vả là người có phúc, phải chăng Chúa Giêsu theo chủ nghĩa khoái khổ và cổ võ người ta sống như vậy, hay người đang nhen nhóm một hy vọng hão huyền để ru ngủ những người nghèo?
Xuyên suốt tất cả sách Tin Mừng, Đức Giêsu không giải thích về sự ác cũng không biện minh cho đau khổ. Tin Mừng còn chứng minh Người luôn luôn chống lại đau khổ bằng cách chữa lành, an ủi và tha thứ cho mọi người. Như thế, ta hiểu rằng, Đức Giêsu không chủ trương sống khoái khổ. Vả lại, những cảnh nghèo khổ tự nó không phải là hạnh phúc, nhưng nó có thể tạo cho người ta hạnh phúc khi biết chấp nhận và thấy được ý nghĩa của nó khi sát nhập vào cuộc khổ nạn của Đức Giêsu, để sống ý thức mình là con Thiên Chúa và lấy Lời Chúa làm chuẩn mực hành động là sống chân thật, ngay thẳng bất chấp những hoàn cảnh nghèo túng.
Con người được dựng nên cho Thiên Chúa và không có gì khác ngoài Chúa có thể làm cho con người hạnh phúc. Đó là một trong những cách để hiểu vì sao Chúa nói người nghèo là người có phúc: Người nghèo họ không có gì để bám víu và nương tựa vào ngoài một mình Thiên Chúa. Cho nên, chỉ có Thiên Chúa và cuộc sống mai sau mới làm cho họ no thỏa, người nghèo họ biết tín thác và lấy Thiên Chúa làm gia nghiệp đời mình, nên họ là người có phúc, như trong bài đọc I ngôn sứ Giêrêmia cũng đã nói: “Phúc thay kẻ đặt niềm tin vào Đức Chúa, và có Đức Chúa làm chỗ nương thân” (Gr 17,7). Ngược lại, sự bất hạnh của người giàu là họ quá tự mãn và bám víu vào của cải trân thế, sự giàu có làm cho tâm hồn họ quá chật chội không còn chỗ dành cho Thiên Chúa. Họ nghĩ rằng nhiều tiền sẽ mua được hạnh phúc, được người đời ca tụng sẽ làm nên căn tính của họ, nhưng thử hỏi xem khi chết những thứ đó sẽ về tay ai (x. Lc 12,20), hay khi nằm xuống ai còn nhớ đến bạn. Nhà thơ Nguyễn Bỉnh Khiêm có câu nói: “Còn bạc, còn tiền còn đệ tử. Hết cơm hết rượu hết ông tôi”.
Cũng như nghèo tự nó không phải là phúc, thì giàu tự nó cũng không phải là vô phúc, vì có những thứ giàu đáng quý đưa người ta vào nước trời như câu chuyện ông Gia kêu (Lc 19,1-10), trường hợp người quản gia bất lương đã hành động khôn khéo trong việc dùng tiền của (x. Lc 16,1-13), hay như Vua Luy thứ IX nước Pháp một vị thánh giàu có, quyền thế nhưng lại tự nguyện sống nghèo khó và tận tình phục vụ người nghèo… Như thế, nghèo hay giàu đều là phúc nếu người ta biết “đặt trọng tâm vào ai?” và “mục đích hướng về đâu?”. Ngược lại giàu hay nghèo cũng sẽ trở thành họa nếu lòng dạ người ta xa rời Đức Chúa, tin tưởng người đời và gắn bó với của cải trần thế (x. Gr 17,5).
Trong một thế giới ngày càng tục hóa hôm nay với chủ nghĩa trào lưu văn hóa nổi lên, lối sống thực dụng thịnh hành, việc đưa ra chọn sống hạnh phúc thật quả là một thách đố, nhiều khi giá trị Tin Mừng đi ngược lại với tính xác thịt nơi con người. Tuy nhiên, nếu chúng ta kiên tri cầu nguyện nhờ ơn Chúa giúp, nếu chúng ta chọn hạnh phúc thật là Chúa, là nước trời, thì chúng ta sẽ tìm được, sẽ cảm nghiệm được niềm vui và sự bình an xâu xa trong tâm hồn cho dù xung quanh những đau khổ đang bủa vây và muốn nhấn chìm chúng ta. “Phúc thay người kiên trì chịu đựng thử thách, vì một khi chịu đựng sự tôi luyện, họ sẽ lãnh phần thưởng là sự sống Chúa đã hứa ban cho những ai yêu mến người (Gc 1,12). Thật vây, phúc là ân huệ nhưng không Thiên Chúa ban cho, chứ không phải do sức mạnh hay tài năng của mình (GLHTCG số 1727), cho nên chúng ta chỉ tìm thấy hạnh phúc thật trong Chúa, cho Chúa và vì Chúa.
