LỄ BA CHA THÁNH TỔ PHỤ DÒNG XITÔ
Hc 44,1.10-15; Dt 11,1-2.8-16; Mc 10,24-30
M. Vinh Sơn Chung (Vĩnh Phước)
Trong sứ điệp ngày Quốc Tế Giới Trẻ 1993, Đức Thánh Gioan Phaolô II đã bật mí cho chúng ta rằng: “Chỉ có Đấng tạo dựng nên tâm hồn con người mới có thể đáp ứng cách thích đáng những mong chờ mà con người mang trong mình”. Đó cũng là điều mà các Tổ Phụ Dòng Xitô luôn khao khát đi tìm. Các ngài chấp nhận từ bỏ nếp sống phồn hoa để đến vùng đất nghèo Xitô xây đời chiêm tu. Ba bài đọc Phụng vụ Lời Chúa hôm nay như một gợi mở cho chúng ta thấy con đường mà các ngài đang tìm kiếm. Bài đọc thứ nhất và thứ hai có chung chủ đề: ‘Đức tin là sự khôn ngoan của những người tìm kiếm Thiên Chúa’. Nhưng để đạt được Thiên Chúa, bài Tin Mừng cho thấy cần phải ‘Chấp nhận từ bỏ tất cả vì Chúa và Tin Mừng’.
1. Đức tin – sự khôn ngoan của người tìm kiếm Chúa
Nếu ở bài đọc thứ nhất, tác giả sách Huấn ca mời gọi ca ngợi công đức của các bậc Tổ Tiên: “Để ngươi được hạnh phúc và trường thọ trên mặt đất” (Ep 6,3). Thì ở bài đọc hai, tác giả thư Do thái lại đề cao Đức tin của Tổ Phụ Abraham như là một gương mẫu và là sự khôn ngoan của những người đang đi tìm Thiên Chúa. Câu hỏi đặt ra là hai bài đọc này có liên quan gì với nhau không? Nếu những vĩ nhân mà tác giả sách Huấn ca nhắc tới ở đây là những người ‘đạo hạnh’, những bậc khôn ngoan, bởi “Sự viên mãn của khôn ngoan là kính sợ Đức Chúa và lòng kính sợ Đức Chúa là tuyệt đỉnh của khôn ngoan” (Hc1,16.18). Thì hẳn những vị đó phải là những người có một niềm tin bền vững, tuyệt đối vào Giavê. Mà người được ca ngợi có đức tin bền vững kiên trung ấy lại chính là tổ phụ Abraham. Thật vậy, khi Thiên Chúa hứa ban cho ông một dòng dõi đông như sao trời, cát biển và phần đất làm gia nghiệp thì ông đang là một cụ già hiếm muộn và sống như một kẻ du mục nay đây mai đó. Thế nhưng ông đã xác tín những lời Thiên Chúa hứa ban cho ông liên quan đến những thực tại tinh thần. Do đó, ông hoàn toàn hướng về tương lai, về những thực tại mà ông chưa được thấy, khi ông chết, những lời hứa của Thiên Chúa vẫn chưa được thực hiện, nhưng ông vẫn tin, và vì vậy, “ông được kể là người công chính”. Cho nên tác giả thư Do thái đã khẳng định: “Đức tin là bảo đảm cho những điều chúng ta hy vọng, là bằng chứng những điều chúng ta không thấy” (Dt 11,1). Như vậy, những bậc vĩ nhân mà sách Huấn ca nhắc tới cũng chính là những con người có một đức tin mãnh liệt vào Giavê mà tác giả thư Do thái ca ngợi. Ba cha thánh Roberto, Alberico và Stephanô mà chúng ta mừng lễ hôm nay cũng là những ‘bậc khôn ngoan’ vì luôn đặt niềm tin vào sự quan phòng của Đức Chúa. Các ngài sẵn sàng từ bỏ tất cả những tiện nghi vật chất, chấp nhận sống cuộc đời khó nghèo theo tinh thần triệt để của thánh Biển Đức vì tình yêu Chúa và Tin Mừng. Đó cũng là thái độ cần phải có của những người môn đệ Chúa Kitô mà thánh Maccô nói tới trong bài Tin Mừng hôm nay.
2. Chấp nhận từ bỏ tất cả vì Chúa và Tin Mừng
Đoạn Tin Mừng hôm nay nằm ở phần Gíáo huấn của Chúa Giêsu cho các môn đệ về sự khó khăn của việc từ bỏ (10,24b-27) và về phần thưởng dành cho người môn đệ (10,28-30).
2.1. Khó khăn trong việc từ bỏ (10, 24b-27
Tiếp nối đoạn Tin Mừng Mc10,17-22 nói về cuộc gặp gỡ giữa Chúa Giêsu với người thanh niên giàu có, qua cuộc gặp gỡ này Ngài nhận thấy: của cải vật chất dường như đóng một vai trò quan trọng và chi phối cuộc sống con người, đến nỗi con người phải luôn phụ thuộc vào nó như người nộ lệ phụ thuộc vào ông chủ. Chính vì thế Ngài nói “người giàu có thật khó vào nước Thiên Chúa biết bao” (Mc10,25). Nghe thấy vậy, các môn đệ tỏ ra hoang mang “vậy thì ai có thể được cứu” (Mc10,25)? Cho nên, đoạn Tin Mừng này Chúa Giêsu mới cho các môn đệ một bài giáo huấn về sự khó khăn trong việc từ bỏ của cải vật chất.
Thật vậy, theo Chúa Giêsu đòi hỏi người môn đệ phải từ bỏ không chỉ một lần nhưng là mọi ngày trong suốt cuộc đời “Ai muốn theo Tôi, phải từ bỏ chính mình, vác thập gía mình hàng ngày mà theo” (Mc8,34). Sự đòi hỏi của Chúa Giêsu có tính triệt để “không có tình yêu nào cao hơn tình yêu của người hiến mạng sống mình vì người mình yêu” (Ga15,13). Khi mời gọi “từ bỏ những gì mình có”, tức là từ bỏ tất cả những gì làm nên cuộc đời mình, để thuộc về Đức Kitô cách trọn vẹn hơn. Như vậy, một khi đã chấp nhận đi theo Chúa Giêsu thì phải từ bỏ tất cả để chỉ có một việc là phục vụ Chúa và phục vụ tha nhân. Theo Chúa để trở nên nghèo khó như Chúa “con chồn có hang, chim trời có tổ nhưng con người không có chỗ tựa đầu” (Lc9,58). Câu Chúa Giêsu nói với người thanh niên giàu có “Hãy đi bán tất cả những gì con có…” (Mc,10,21) nói lên một sự từ bỏ quyết liệt, một sự từ bỏ triệt để. Từ bỏ ở đây không chỉ là của cải vật chất nhưng còn là: kiến thức, sức khỏe, tình yêu, lòng bao dung, sự tha thứ và nhất là từ bỏ chính cái tôi ích kỷ, nhỏ hẹp của mình… Bao lâu con người còn bám víu vào những thứ đó như một chỗ dựa vững chắc của mình thì bấy lâu họ còn trở thành nô lệ cho nó. Chính vì thế, Ngài muốn nhắc nhở các môn đệ đừng dính bén với nó, nhưng hãy luôn có một “tinh thần khó nghèo” (Mt 5,3). Nghĩa là biết dùng tất cả những gì Chúa ban như một phương tiện để đến với Chúa và với anh chị em. Bởi vì yêu thương và chia sẻ cuộc sống của với người nghèo chính là điều kiện tất yếu mà những ai muốn trở thành môn đệ chân chính của Đức Kitô đều phải thực thi. Khi đó, “họ sẽ được một phần thưởng lớn lao trên thiên đàng” (Mc10,30).
2.2. Phần thưởng dành cho người môn đệ (10,28-30)
“Chúng con đã bỏ mọi sự mà theo Thầy, chúng con sẽ được gì” (Mc10,29)? Đây là thắc mắc của thánh Phêrô sau khi nghe một bài giáo huấn của Thầy Giêsu về việc từ bỏ của cải vật chất. Chúa đã trả lời: “ai bỏ mọi sự mà theo Chúa, sẽ được gấp trăm ở đời này và được sự sống vĩnh cửu làm gia nghiệp” (Mc 10,29-30). Trong câu trả lời cho Phêrô, Chúa Giêsu cho thấy: bất kể ai sống siêu thoát, không dính bén với những liên hệ huyết thống và những giá trị trần thế để gắn bó với Chúa Giêsu và với Tin Mừng; sẽ được hòa vào một gia đình siêu nhiên, một gia đình đại đồng. Trong đó, Thiên Chúa là Cha (x. Mt 23,9) vì Ngài là “nguồn gốc mọi gia tộc trên trời dưới đất” (Ep 3,15) và tất cả đều là anh chị em với nhau. Như thế, khi chúng ta đi vào trong gia đình những người đã liên kết với Chúa Giêsu, chúng ta sẽ gặp được những người anh chị em cùng chung lý tưởng, và cùng đi trên con đường mà Thầy Giêsu đã đi, con đường ấy chắc chắn đưa tới sự sống đời đời. Câu trả lời của Chúa Giêsu hàm chứa một Tin Mừng quan trọng là: Ngài chính là trung gian để qua Ngài chúng ta sẽ đạt được sự sống mới trong nước Thiên Chúa, một sự sống có giá trị không thể triệt tiêu.
Ba cha thánh Roberto, Alberico và Stephanô sống vào thời người ta đang chạy theo danh vọng chức quyền ‘thế quyền thắng thần quyền’. Đứng trước sự lựa chọn giữa Thiên Chúa và những giá trị trần gian, các ngài đã chọn Thiên Chúa. Khi quyết định chọn Chúa, các ngài chấp nhận từ bỏ tất cả những gì ngăn cản các ngài đến với Chúa tha nhân như: tiền bạc, danh vọng, chức quyền và cả những nơi, những người mà các ngài đã gắn bó. Mừng lễ các ngài hôm nay, xin cho mỗi người chúng ta cũng biết noi gương của các ngài dám từ bỏ những sở thích, ý riêng, và những gì cản bước chúng ta đến với Chúa và với anh chị em. Đồng thời biết tìm kiếm sự khôn ngoan đích thực nơi Chúa Giêsu bởi vì tất cả sự khôn ngoan và minh triết được đúc kết nơi Ngài. Khi chúng ta Tin vào Chúa Giêsu và sống theo giáo huấn của Ngài chúng ta sẽ trở thành những người khôn ngoan biết xây nhà mình trên nên đá vững chắc là chính Lời Ngài và Giáo huấn của Ngài (x. Mt7,24). Bởi hạnh phúc chỉ đến với người dám sống theo ý Chúa.
