 |
Ai mà quên được ngày hân hoan khôn xiết 19 tháng 6 năm 1988, tại giáo đô La Mã: Ngàn vạn người kéo về cùng nhau tay bắt mặt mừng và bảo nhau: Hôm nay chúng ta vui mừng vì các thánh tử đạo VN, cha ông chúng ta được tôn vinh qua việc phong thánh.
Các ngài là những kẻ mà Thánh Phaolô nói là “đã chạy đến cùng đường mà vẫn giữ được đức tin”. Trước mặt giáo triều Vatican cũng như hàng trăm quan khách quốc tế, 117 tiền nhân anh hùng (trong số hơn 130 ngàn người đã hiến mạng sống cho Chúa) đã được nêu danh hiển thánh, và cùng được chung mừng trọng thể vào ngày 24 tháng 11 hàng năm. Không lâu sau, thày giảng An-Rê Phú Yên cũng được phong chân phước.
.png) |
Các ngài đã phải sống qua những thời kỳ bắt đạo ác liệt của các triều vua Trịnh Nguyễn, Cảnh Thịnh, Minh Mạng, Thiệu Trị, Tự Đức, nghĩa là kéo dài hơn hai thế kỷ, từ năm 1745 (Trịnh Nguyễn) đến năm 1883 (Tự Đức).
2. Khổ hình: Những khổ hình các ngài phải chịu:
Bá đao / Voi giày / Thiêu sinh / Xử trảm / Rũ tù / Chém đầu / Xử giảo…..
3. Thành phần :
Các vị gồm 8 Giám Mục; 50 Linh Mục; 14 thầy giảng; 1 chủng sinh và 44 giáo dân (chỉ có một phụ nữ ).
Các vị tử đạo gồm người Việt (96 người), Tây ban Nha (11 vị) và Pháp (10 vị).
4. “Khoá quá” :
Chung chung, các ngài bị bó buộc phải “khoá quá”: Bước qua thập giá Chúa Giê-su. Đây là bằng chứng chối đạo công khai.
5. Ơn Chúa ban:
Tử đạo là một ơn Chúa ban. Trước khi ca ngợi lòng dũng cảm của các vị tử đạo, Giáo Hội ca ngợi công việc kỳ diệu của Thiên Chúa là “Đấng làm cho sức yếu đuối trở nên mạnh mẽ để làm chứng cho Chúa” (kinh tiền tụng các Thánh tử đạo). Sức mạnh của các Thánh tử đạo nói lên uy quyền của Thiên Chúa. Việc tử đạo là một hồng ân Chúa ban chứ không phải là là thành tích của lòng gan dạ của con người.
6. Công trạng của con người:
.png) |
Tuy nhiên, Giáo Hội cũng nhìn nhận công trạng của các tín hữu đã đón nhận ân huệ ấy. Họ đáng được tuyên dương vì đã đề cao những tấm gương nhân đức:
. đức tin sống động: gắn bó trót đời sống với Thiên Chúa.
. đức mến nồng nàn: đặt lòng yêu mến Chúa lên trên các giá trị trần thế.
. đức cậy vững bền: phó thác vận mạng nơi Chúa, tin rằng Người không bỏ rơi các tôi trung.
. đức mạnh bạo : chấp nhận những khổ hình.
Chính Đức Giáo Hoàng Lê-ô XIII đã hết lời ca ngợi “Các vị tử đạo tại Việt Nam đã không kém công nghiệp các đấng tử đạo tiên khởi tại cộng đồng Rô Ma trong mấy thế kỷ đầu”.
Tinh thần Tử đạo hôm nay :
Từ ngữ “tử đạo” theo nguyên nghĩa (martyr) có nghĩa là “chứng nhân” cho nước Trời :
1. Chứng nhân :
Con người thời nay tin vào các chứng nhân hơn là các thầy dạy. Tin vào kinh nghiệm hơn là đạo lý, tin vào đời sống và các sự kiện hơn là các lý thuyết. Hình thức đầu tiên của việc truyền giáo chính là chứng tá đời sống kitô hữu; hình thức này là điều không thể thay thế. Đức Kitô, Đấng mà chúng ta tiếp tục sứ mạng của Người, là “vị chứng nhân” tuyệt hảo và là khuôn mẫu cho chứng tá kitô giáo.
2. Một đời sống đổi mới.
Chính vì vậy, hình thức đầu tiên của chứng tá là chính đời sống của nhà truyền giáo, của gia đình kitô hữu và của cộng đồng Giáo Hội. Hình thức này làm cho người ta nhìn thấy một lối sống mới. Cho dù vẫn có giới hạn và bất toàn của con người, nhưng khi nhà truyền giáo chân thành sống theo gương Đức Kitô, thì họ là một dấu chỉ về Thiên Chúa và về những thực tại siêu việt…Trong nhiều trường hợp, đây là cách thức duy nhất để là nhà truyền giáo .
3. Bác ái vô vị lợi.
Chứng tá Tin Mừng mà thế giới dễ cảm nhận nhất là chứng tá về thái độ biết lưu tâm đến con người, và về lòng bác ái đối với những kẻ nghèo, những thành phần nhỏ bé và đau khổ. Tính cách vô vị lợi trong thái độ và trong hành động này tương phản sâu xa với thái độ ích kỷ hiện nay của nhân loại, gợi lên những thắc mắc rõ ràng về Thiên Chúa và về Tin Mừng. Cũng vậy, việc dấn thân phục vụ hoà bình, công lý, nhân quyền, thăng tiến con người, cũng là một chứng tá Tin Mừng .
4. Khiêm tốn tự kiểm. Giáo Hội và các nhà truyền giáo cũng phải nêu lên chứng tá về lòng khiêm tốn, trước hết đối với chính mình, khi dám tự kiểm ở mức độ cá nhân cũng như cộng đoàn, ngõ hầu sửa chữa lại trong cung cách sống của mình những gì đi ngược với Tin Mừng và làm biến dạng dung nhan của Đức Kitô .
5. Biểu lộ đức tin. Các nhà truyền giáo không được từ khước việc làm chứng, ngay cả khi họ được mời gọi để biểu lộ đức tin trong môi trường thù nghịch hoặc dửng dưng. Họ biết rằng Thánh Thần của Chúa Cha nói trong họ (Mt 10, 17-20). Họ biết mình không loan báo chân lý của người phàm, nhưng là “lời của Thiên Chúa”, lời có sức mạnh nội tại và nhiệm mầu (Rm 1, 16) .
Đôi lời kết :
Đức Giáo Hoàng Gio-An Phao-lô II nói trong ngày phong thánh : “Trong lịch sử kitô giáo, các vị tử đạo, tức là các chứng nhân, luôn luôn đông đảo, và họ là những người không thể thiếu cho việc tăng trưởng Tin Mừng”.
Lễ các Thánh tử đạo tại VN mời gọi chúng ta suy nghĩ, và góp phần mình cho việc phát triển đạo Chúa dưới trần gian này. Chúa cần đến chúng ta như những “khí cụ” hữu hiệu trong việc rao giảng Tin Mừng, ngay trong môi trường chúng ta đang sống.
Càng hãnh diện vì cha ông anh hùng, chúng ta càng phải học bài học hy sinh xả kỷ. Điều cần thiết nhất là được Chúa ban ơn can đảm đi vào vết bước của các ngài ngày xưa.
Ta thường được kêu mời cùng đồng hành với thế gian, nhưng trong nhiều trường hợp, ta phải can đảm ‘lội ngược giòng’ với người đời. Phải xa tránh a dua xu nịnh. Phải chạy trốn cám dỗ xúi dục ta làm bạn với kẻ thiếu lương tâm.
Hãy cầu xin để Thánh thần Chúa ban sức mạnh mãi vững đi trong chân lý nước Trời.
Cũng khẩn cầu với các Thánh Tử đạo tại Việt Nam giúp chúng ta và con cháu biết sống đức tin đã được các ngài gieo vãi, bằng cách làm chứng cho tình yêu bằng một đời sống dấn thân thực sự.
