THỨ NĂM TUẦN II MÙA CHAY
Lc 16,19-31
Dụ Ngôn Người Giàu và Lazarô
Cha M. Basilio Nguyễn Văn Phán, CĐTP
Câu chuyện về một doanh nhân ở Trung Tây Hoa Kỳ, người đã giấu tên trong việc đóng góp hơn 600 triệu đô-la cho các trường đại học, trung tâm y tế, tổ chức từ thiện và những người được thụ hưởng khác trong hơn mười lăm năm. Khi một số thủ tục về pháp lý của tài khoản ngân hàng, danh tính của ông ta được biết đến, một người bạn mô tả ông ta là một người đàn ông thậm chí không sở hữu một ngôi nhà hoặc một chiếc ô tô, luôn mua vé máy bay hạng phổ thông và đồng hồ đeo tay trị giá 15 đô-la. Ông giải thích sự hào phóng của mình bằng những từ ngữ đơn giản khi nói: “Tôi đã quyết định, tôi có đủ tiền và tôi nghĩ tốt nhất nên chia sẻ nó vì lợi ích của nhiều người không có điều kiện hưởng lợi từ nó. Dù sao đi nữa, khi chúng ta chết, chúng ta không thể mang bất cứ điều gì lên thiên đàng.”
Quả thật, ông ta không phải mất trí như nhiều người nghĩ, ông đã cho đi cái mà ông ta không thể giữ mãi, và đã gửi tới nơi mà không thể nào mất được. Điều này trái ngược với người đàn ông giàu có trong Phúc Âm mà chúng ta vừa nghe, mối quan tâm của anh ta là quần áo đẹp và yến tiệc linh đình mỗi ngày.
Câu chuyện dụ ngôn của Tin Mừng nói về La-da-rô và người đàn ông giàu có. Chúa Giêsu đã vẽ nên một khung cảnh tương phản đầy kịch tính: giàu sang và nghèo khó, thiên đường và địa ngục, lòng trắc ẩn và sự thờ ơ, bao bọc và loại trừ. Chúng ta cũng thấy một sự đảo ngược đột ngột và kịch tính của phúc lợi. La-da-rô không chỉ là người nghèo, mà còn mụn nhọt đầy mình, bất động, nằm ở cổng nhà của người đàn ông giàu có. Những con chó liếm vết lở loét của anh ta vì dường như anh ta không còn khả năng để xua đuổi chúng.
Chó trong thế giới cổ đại tượng trưng cho sự khinh miệt. Chịu đựng sự quấy nhiễu của những con chó man rợ đến liếm những vết thương này làm sự tăng phần khốn khổ và đau đớn nơi thân xác của La-da-rô. Trước cảnh tượng này, với một con người bình thường chắc chắn phải có một chút rung động hay một chút cảm thương! Thế nhưng người đàn ông giàu có hoàn toàn vô tâm; đối xử với người ăn xin bằng sự khinh miệt và thờ ơ, cho đến khi anh ta thấy vận may của mình bị đảo ngược.
Vào cuối đời, La-da-rô ở trong lòng của Áp-ra-ham, không phải vì anh ta nghèo, bệnh tật và mất năng lực, mà vì anh ta đã không mất hy vọng vào Chúa. Tên của anh ta là La-da-rô có nghĩa là, ‘Chúa là sự trợ giúp của tôi’, mặc dù người đời khinh dể coi là không đáng giá, thì đôi mắt của anh vẫn đặt trọn niềm cậy trông vào một kho báu được cất giữ cho anh trên thiên đàng.
Trong khi người đàn ông giàu có quằn quại rên siết trong đau khổ ở dưới địa ngục, tại sao? Thật ra anh ta không quấy rối La-da-rô; Anh đau khổ không phải vì ăn vận xa xỉ. Anh ta đau khổ vì giống như nhiều người trong chúng ta, anh ta không làm gì để cuộc sống của La-da-rô sẽ trở nên tốt đẹp hơn; anh không làm gì về quyền lợi của người nghèo và không giúp đỡ họ; anh vô cảm và thờ ơ. Anh đã không biết nhìn xa hơn nhu cầu của bản thân, về phẩm giá của những con người đang tồn tại chung quanh mình. Anh ta không ý thức rằng; những của cải của mình là do Chúa ban và mình phải có nghĩa vụ sử dụng nó để làm tôn vinh Thiên Chúa, bằng cách thể hiện sự quan tâm đến những người xung quanh, đặc biệt là người nghèo đói bệnh tật.
Giá trị thực sự của tiền của không phải là chỉ giữ cho riêng mình, mà là sử dụng nó vì lợi ích của người khác. Khi không thể nhìn thấy gì ngoài kho báu vật chất của mình, anh phú hộ đã đánh mất Thiên Chúa vì không thi hành ý muốn của Ngài, cũng là đánh mất đi kho báu của thiên đàng vì anh chỉ bận tâm tìm kiếm hạnh phúc nơi trần gian. Anh ta đã phục vụ sự giàu có hơn là Thiên Chúa. Nói cách khác, anh ta phạm tội bỏ sót điều căn bản, không phải không làm hại ai, không xúc phạm đến ai, không trộm cắp và ăn gian nói dối. Nhưng anh ta quên một nguyên tắc vàng là. “Có thể cứu sống mà không cứu là giết chết.” Theo ấn bản năm 1917 của bách khoa toàn thư Công giáo rằng: tội lỗi của sự bỏ sót được cho là sự thất bại trong việc làm, một việc mà người ta có thể và nên làm. Nó không chỉ đơn thuần là vì, một người ở đây và bây giờ không làm gì để xúc phạm đến người khác, mà vì anh ta bỏ bê hành động trong những hoàn cảnh mà anh ta có thể và nên hành động.
Sau cùng, câu nói như một châm ngôn luôn nhắc nhở chúng ta là: “Tiền là một ông chủ tồi và là một tên đầy tớ hữu dụng.” Ước gì chúng ta không tôn thờ tiền bạc như ông chủ của mình, chỉ lo cất dành cho mình cho những ai mình yêu thích, chỉ lo làm đẹp, sung sướng cho bản thân ở đời này, mà biết dùng nó như một tên đầy tớ trong việc phục vụ Thiên Chúa và tha nhân, đặc biệt những người đang đói khổ và cần đến sự quan tâm giúp đỡ của chúng ta. Amen.
