MẦU NHIỆM TÌNH YÊU
M. Teresa Avila Thảo- PH
Mầu nhiệm Chúa Ba Ngôi muôn đời vẫn là một chân lý cao siêu, vì Chúa Ba Ngôi vượt quá sự suy luận của trí khôn con người. Do đó, Thiên Chúa mà chúng ta tin kính thật kỳ diệu: Ba Ngôi là một Thiên Chúa duy nhất, gồm Chúa Cha, Chúa Con và Chúa Thánh Thần, hợp nhất và đồng bản thể. Cho nên chúng ta sẽ không thể hiểu thấu được Ba Ngôi bằng trí khôn của con người mà chỉ đón nhận chân lý về Thiên Chúa Ba Ngôi là một hồng ân huyền nhiệm, bằng đức tin và với một trái tim khiêm hạ. Cùng với Giáo Hội, hôm nay chúng ta hân hoan mừng lễ Chúa Ba Ngôi, nguồn mạch của mọi ân sủng và sự sống, bởi chính Ba Ngôi đã không ngừng ghi dấu trên cuộc đời chúng ta và trong suốt dòng lịch sử của nhân loại.
- Chương trình sáng tạo
Huyền diệu thay công trình sáng tạo của Thiên Chúa “Thiên Chúa thấy mọi sự Ngài làm ra quả là rất tốt đẹp” (St 1,25). Quả thật, đức khôn ngoan đã được tỏ bày trong công trình sáng tạo, điều này được minh chứng nơi bài đọc I (Cn 8, 22-31). Thiên Chúa Cha là tác giả trong chương trình sáng tạo, Ngài đã sáng tạo mọi sự trong sự khôn ngoan của Ngài, và sự khôn ngoan này chính là Ngôi Lời nhập thể. Thực vậy, “Thiên Chúa yêu thế gian đến nỗi đã ban Con Một” (Ga 3,16), Con Một đã được sinh ra từ đời đời, như sự khôn ngoan vĩnh cửu của Thiên Chúa, và Người lấy làm vui thú khi đến ở giữa phàm nhân (x. Cn 8,22-24). Rồi Chúa Cha dựng nên cõi trời, làm ra mặt đất, vực thẳm, núi non, mạch nước và các nguyên tố trong vũ trụ (x. Cn 8,25-29). Và cuối cùng Chúa Cha đã dựng nên phàm nhân, được tạo dựng theo hình ảnh của Ngài và được ban tặng đức khôn ngoan vốn là niềm vui của Chúa Cha ( x. Cn 8,30-31). Do đó, tác giả sách Châm ngôn nhấn mạnh sự hiện diện của Đức Khôn Ngoan trong suốt công trình tạo dựng và như thế làm nổi bật sự trỗi vượt của đức khôn ngoan trên hết mọi loài thụ tạo. Vì thế, người Con Một được ví như đức khôn ngoan hiện diện bên Thiên Chúa và như là dụng cụ của Người; Con Một làm vui lòng Thiên Chúa và là trung gian giữa Thiên Chúa và loài người.
Vì vậy, chương trình sáng tạo là biểu hiện của tình yêu và sự khôn ngoan mà Chúa Cha dành cho muôn loài. Bởi, Chúa Cha đã dùng phẩm tính này (tình yêu và khôn ngoan), để tạo thành và hướng dẫn vũ trụ và các loài cư ngụ trong đó một cách quan phòng. Chính Ngôi Lời (Đức Giêsu), Đấng là sự Khôn ngoan, sẽ là thầy dạy, hướng dẫn nhân loại để họ có thể tham dự vào sự sống và tình yêu của Thiên Chúa tạo thành. Bên cạnh đó, đức Khôn Ngoan cũng ban sự sống và những lời cố vấn cho các vua để họ có thể lãnh đạo cách đúng đắn. Ngoài ra, Ngôi Lời (sự khôn ngoan) còn là trung gian giữa Đấng Sáng Tạo và thế giới được tạo thành, đã mặc khải Thiên Chúa cho thế giới và dạy cho con người biết ý định của Ngài cùng hướng dẫn nhân loại tuân theo những quy luật thiêng liêng, để cùng cộng tác vào chương trình sáng tạo của Thiên Chúa.
- Chương trình cứu độ
Với tình yêu trọn vẹn mà Chúa Cha đã ban cho loài người từ thưở ban đầu, một tình yêu tuyệt mỹ đã bị đánh mất do tội lỗi. Giờ đây, Chúa Cha lại mở ra chương trình cứu độ nhằm nối lại tương quan giữa Chúa Cha và loài người qua người Con duy nhất của Ngài là Đức Giêsu Kitô. Vì, yêu nhân loại nên Chúa Cha đã cho Ngôi Hai nhập thể. Mầu nhiệm nhập thể chính là việc Thiên Chúa đã trao tặng Người Con Duy Nhất của Ngài, để qua mầu nhiệm này, Đức Giêsu Kitô đón nhận thân phận con người. Cũng từ đây Ngài đã khai mở một thời kỳ mới, thời kỳ của ân sủng và bình an, thời kỳ khởi đầu của công trình cứu độ loài người “Ngôi Lời đã làm người và cư ngụ giữa chúng ta” (Ga 1,14). Thật vậy, chương trình cứu độ không phát xuất bởi ngẫu hứng, nhưng là sáng kiến độc đáo của Thiên Chúa (x. Pl 2,6-7). Vì, muốn cứu độ loài người mà con Thiên Chúa đã làm người và đi vào giữa lòng nhân loại, để thông ban sự sống thần linh và làm nhịp cầu nối kết con người với Thiên Chúa. Do đó, mầu nhiệm nhập thể là sự biểu lộ tuyệt hảo của tình yêu Thiên Chúa, một sự biểu lộ tuyệt mức, là việc Thiên Chúa trao tặng chính con một của Ngài cho nhân loại (x. Ga 1,1-18). Đây là món quà vô giá mà Thiên Chúa dành riêng cho loài người một trẻ thơ đã chào đời để cứu ta, một người con đã được ban cho ta (x. Is 9,5). Món quà này là một hài nhi nằm trong máng cỏ, đó chính là Giêsu quà tặng mà nhân loại đang thật sự cần đến. Quả vậy, mầu nhiệm Ngôi Lời nhập thể là tình yêu bao la mà Thiên Chúa dành cho con người, qua Người Con yêu dấu của Người là Đấng Emmanuel đến để giải thoát con người khỏi tội lỗi và sự chết, hầu dẫn đưa con người đến sự sống viên mãn trong Thiên Chúa. Đây là hồng ân vô biên mà Thiên Chúa trao ban cho con người, quà tặng này thể hiện quyền năng và tình thương của Thiên Chúa. Nhưng chương trình cứu độ không chỉ dừng tại đây, mà còn đi xa hơn là bước vào cuộc khổ nạn và phục sinh. Đó là Đức Giêsu dấn thân vào con đường thập giá, là để thực hiện tình yêu trọn vẹn mà Ngài dành cho Chúa Cha cũng như loài người. Nghĩa là Đức Giêsu đã khôi phục lại tình yêu và phẩm giá cùng hình ảnh Thiên Chúa nơi loài người, bằng hy tế và thập giá của Ngài (x. Rm 5,10; 2Cr 5,18-19). Thực thế, Thiên Chúa đã nhìn nhân loại qua hy tế của Con Ngài trên thập giá, sẵn sàng tha thứ mọi tội lỗi (x. 2Cr 5,19). Chính Đức Kitô đã giao hòa con người với Thiên Chúa trong tương quan tình yêu, đến nỗi chịu đựng tất cả những hậu quả của tội lỗi. Hơn thế nữa, nhờ sự giao hòa này, mà dẫn đến một sự trao đổi kỳ diệu, là khôi phục và giải phóng con người thoát vòng nô lệ tội lỗi (x. Rm 5,1-2). Như thế, Ngài đã phục hồi địa vị cho con người, địa vị làm con Thiên Chúa, tức là địa vị nguyên thủy mà con người đã có trước khi sa ngã. Chính nhờ của lễ thập giá này Thiên Chúa đã thiết lập một giao ước mới trong máu của Người Con chí ái, để xóa bỏ tội lỗi trần gian và ban sự sống mới cho nhân loại. Đây là một sự biến đổi sâu xa, nhờ vào quyền năng và tình yêu của Thiên Chúa, khiến con người được trở nên “con người mới” và “thụ tạo mới” (x.2Cr 5,17-18).
Như vậy, chương trình cứu độ của Thiên Chúa được thực hiện nơi Người Con yêu dấu là Đức Giêsu, Người là ơn cứu độ phổ quát, một quà tặng xuất phát từ tình yêu tự do và quảng đại của Thiên Chúa. Đấng đã hiến dâng Con mình cho nhân loại, với những phương thế thích hợp để cứu độ nhân loại (x.1Tm 2,4).
- Chương trình thánh hóa
Sau khi đã thực hiện chương trình cứu độ, Thiên Chúa lại tiếp tục chương trình thánh hóa. Trong chương trình thánh hóa này, Ngài biểu lộ vai trò của Chúa Thánh Thần cho nhân loại. Điều này thể hiện ở bài đọc II (Rm 5,1-5), bởi Chúa Thánh Thần đổ đầy tình yêu Thiên Chúa vào lòng chúng ta (x. Rm 5,5) và làm cho các Kitô hữu nhận biết Đức Giêsu, chính Lời tình yêu vô song của Chúa Cha. Do đó, Thánh Thần chính là Đấng ban phát ba nhân đức đối thần cho tín hữu chúng ta, cũng có nghĩa là Đấng sáng soi và giúp chúng ta hiểu biết và đón nhân những thử thách mà theo lẽ thường chúng ta không có sức chịu nổi. Đàng khác, trong bài Tin Mừng (Ga 16,12-15) cho chúng ta thấy rõ việc Ngài giúp chúng ta, đó là dẫn chúng ta “tới sự thật toàn vẹn” (Ga 16,13). Chính sự thật này mới làm cho chúng ta được sống và sống dồi dào, nghĩa là sự thật về Thiên Chúa và sự thật về con người! Không thấy được sự thật toàn vẹn, con người không thể được giải thoát; không được giải thoát, không có tình yêu và niềm hy vọng đích thực. Quả thế, chỉ có Thánh Thần mới giúp nhân loại thấu hiếu được chân lý trọn vẹn, và càng đi sâu vào sự thật toàn vẹn về Thiên Chúa và con người thì chúng ta càng được giải thoát; chúng ta càng được giải thoát, càng vui tươi và bình an, vì đã cảm nghiệm được niềm vui đến từ sự thật (đến từ Thiên Chúa) (x. Ga 16,14, Cn 8,30-31). Niềm vui này chính là dấu chỉ của sự khôn ngoan và hy vọng. Hơn nữa, càng khôn ngoan càng chứng tỏ đã nắm được chân lý toàn vẹn; càng nắm chắc chân lý toàn vẹn, càng đặt được nền tảng sâu xa cho niềm hy vọng và niềm vui vĩnh cửu. Và từ đây có một tương quan sâu xa giữa niềm hy vọng và sự khôn ngoan, sự khôn ngoan bắt nguồn từ niềm tin nơi Thiên Chúa.
Như vậy, chương trình thánh hóa là công việc của Chúa Thánh Thần, bởi Thánh Thần thánh hóa chúng ta trong tình yêu và ân sủng của Chúa Cha và Chúa Con. Nghĩa là Chúa Thánh Thần làm cho chúng ta lớn lên trong đời sống đức tin, biến đổi chúng ta và trở thành chứng tá của Chúa Kitô Phục Sinh, nhất là khi chúng ta dám chịu thử thách và bị bách hại vì Tin Mừng. Do đó, Chúa Thánh Thần luôn ở bên chúng ta để hướng hướng dẫn và giúp chúng ta khôn ngoan và can đảm mà sống đúng vai trò của người Kitô hữu. Chính nhờ Chúa Thánh Thần mà cuộc đời của mỗi người Kitô hữu được biến đổi toàn diện trong tình yêu của Thiên Chúa.
Mầu nhiệm tình yêu chính là mối tương quan chia sẻ, hiệp thông, cho đi và đón nhận trọn vẹn giữa Chúa Cha, Chúa Con và Chúa Thánh Thần, bởi không có Đấng nào giữ gì cho riêng mình, nhưng tất cả đều hợp nhất nên một, như lời Đức Giêsu khẳng định: “Người sẽ không tự mình nói điều gì, nhưng tất cả những gì Người nghe, Người sẽ nói lại…Người sẽ lấy những gì của Thầy mà loan báo cho anh em.” (Ga 16,13-14). Bởi vậy, tình yêu luôn trào tràn trong Ba Ngôi và Ba Ngôi không ngừng thông ban nguồn tình yêu của mình cho chúng ta “mọi sự Chúa Cha có đều là của Thầy… Thánh Thần lấy những gì của Thầy mà loan báo cho anh em” (Ga 16,15). Cho nên, Ba Ngôi Thiên Chúa luôn chăm sóc chúng ta như người cha luôn dành mọi sự cho con cái mình. Người không chỉ quan phòng và bao bọc chúng ta nơi trần thế, nhưng Người còn chuẩn bị một gia tài ở trên trời dành cho tất cả những ai tin vào Người. (x. 1Pr 1,3-5). Thật thế, Thiên Chúa dựng nên chúng ta là để đưa chúng ta về trời, được hiệp thông với Người và hưởng vinh quang của Người. Chúng ta khởi đầu hành trình nơi trần gian bằng đức tin và ân sủng dưới sự hướng dẫn của Chúa Thánh Thần, nhưng rồi một ngày chúng ta sẽ bước tới thiên đàng bằng tình yêu.Amen.