LÀM GIÀU TRƯỚC MẶT THIÊN CHÚA
(Gv 1,2; 2,21-23; Cl 3,1-5.9-11; Lc 12,13-21)
TGM Giuse Ngô Quang Kiệt
Trong thời đại hiện nay, tất cả mọi phấn đấu của con người từ cá nhân đến tập thể, từ gia đình đến xã hội, từ quốc gia đến quốc tế, tất cả đều mong muốn thoát nghèo và giàu lên. Người nghèo nhìn lên người giàu mà mơ ước. Nước nghèo nhìn lên nước giàu mà phấn đấu. Hiệu quả và thành đạt đang là thước đo giá trị một con người, một chính phủ, một chính sách. GDP là chuẩn mực nói lên trình độ kinh tế và mức sống của một quốc gia. Nước giàu và người giàu được tôn trọng hơn nước nghèo và người nghèo. Trong tình hình ấy, Lời Chúa cảnh tỉnh chúng ta. Hãy có cái nhìn đúng đắn về tiền bạc và giàu có.
Trước hết có tiền bạc chưa hẳn là giàu có. Vì con người không phải chỉ có vật chất. Giàu có không chỉ là tiền bạc. Nhưng còn là sức khoẻ. Là kiến thức. Là tài năng. Là cách sống. Là đức hạnh. Là nhân cách. Là tình yêu. Là gia đình. Là bạn bè. Có những người rất giàu tiền bạc. Nhưng lại nghèo kiến thức. Nghèo đạo đức. Nghèo nhân cách. Nghèo tình yêu. Gia đình tan nát. Không ai bè bạn.
Có tiền bạc chưa hẳn là được bảo đảm an toàn. Vì tiền bạc nay còn mai mất. Một cơn khủng hoảng kinh tế. Một cuộc sụt giảm chứng khoán. Một đầu tư sai lầm. Một cuộc lừa đảo. Chớp mắt có thể trắng tay.
Có tiền rồi lại lo âu. Làm ăn bị tranh giành. Giàu có dễ bị trộm cướp đưa vào đích nhắm. Bị vu oan giá hoạ. Có khi tiền mất tật mang.
Chính bản thân chúng ta cũng nay còn mai mất. Chỉ một cơn gió thoảng. Một tai nạn. Rồi tiền rừng bạc bể cũng chẳng cứu được mạng sống. Ta chết rồi ai sẽ dùng tiền bạc ta suốt đời đổ mồ hôi sôi nước mắt mà dành dụm ky cóp. Chết chẳng mang theo được gì. Đức Thánh Cha Phanxicô thường nhắc lại lời của bà nội ngài: khăn liệm không có túi đâu. Chính vì thế ông Qohelet nói: “Phù vân chỉ là phù vân. Tất cả chỉ là phù vân.”
Vì thế Chúa dạy ta phải khôn ngoan. Người cậy dựa vào tiền của là người dại. Chúa đã cảnh báo nhà phú hộ: “Đồ ngốc!” Cậy dựa vào tiền của là ngu ngốc. Người khôn ngoan phải biết rõ số phận của mình là mau qua. Như lời Thánh vịnh: “Xin dạy chúng con đếm tháng ngày mình sống, ngõ hầu tâm trí được khôn ngoan.”
Biết mọi sự chóng qua và biết chính cuộc sống của chúng ta cũng mau tàn, ta sẽ biết sống khôn ngoan hơn. Đó là tìm những gì vĩnh cửu chứ đừng tìm những gì chóng qua.
Khôn ngoan là biết cậy dựa vào Chúa. Vì Chúa làm chủ lịch sử. Làm chủ thế giới. Làm chủ đời ta. Sự sống sự chết của ta do Chúa quyết định. Chúa Giêsu thì dạy chúng ta: “Không phải vì dư giả mà mạng sống con người được bảo đảm nhở của cải đâu…Đồ ngốc! Nội đêm nay, người ta sẽ đòi lại mạng ngươi, thì những gì ngươi sắm sẵn đó sẽ về tay ai?” Thánh vịnh Đáp ca nói lên chân lý: “Chúa bắt phàm nhân trở về cát bụi. Ngài phán bảo: “Hỡi người trần thế trở về cát bụi đi”. Ngài cuốn đi chúng chỉ là giấc mộng, như cỏ đồng trổi mọc ban mai.” Vì thế Vịnh gia mời gọi chúng ta phải nhìn lên Chúa để xin Chúa bảo tồn công việc của chúng ta: “Việc tay chúng con làm xin Ngài củng cố, xin củng cố việc tay chúng con làm.”
Khôn ngoan là biết làm giàu trước mặt Chúa. Chính Chúa Giêsu dạy chúng ta đừng lo làm giàu trước mặt thế gian. Nhưng phải lo làm giàu trước mặt Chúa. Điều này khó vì hai cách làm giàu khác nhau. Đó là lời thư Côlôsê dạy ta:
Làm giàu thế gian là tìm kiếm những gì thuộc hạ giới. Làm giàu Nước Trời là tìm kiếm những gì thuộc thượng giới.
Làm giàu thế gian là lo chiếm đoạt để đạt được danh, lợi, thú. Trái lại làm giàu Nước Trời là từ bỏ tất cả danh, lợi, thú của thế gian.
Làm giàu Nước Trời là noi gương Chúa Giêsu Kitô. Chúa Kitô đã hoàn toàn từ bỏ thế gian. Đến nỗi chết nghèo nàn, tủi nhục. Nhưng Chúa Cha lại đem mọi sự đặt dưới chân Người. Phong Người làm vua vũ trụ. Cũng thế thánh Phaolô mời gọi ta: “Anh em hãy giết chết những gì thuộc hạ giới trong con người anh em…anh em đã chết với Chúa Kitô…Khi Chúa Kitô, nguồn sống của chúng ta xuất hiện…anh em sẽ cùng Người hưởng phúc vinh quang”.
Cả hai giàu có đều phải phấn đấu. Giàu có thế gian phấn đấu bằng chiếm đoạt. Giàu có Nước Trời phấn đấu bằng từ bỏ. Từ bỏ đến đớn đau. Từ bỏ đến mất cả mạng sống. Giàu có thế gian được mọi người ca tụng là khôn ngoan, nhưng bị Thiên Chúa chê là “Đồ Ngốc”. Giàu có Nước Trời bị thế gian cho là điên dại, nhưng được Thiên Chúa khen ngợi là khôn ngoan. Vậy ta hãy khôn ngoan trước mặt Chúa và giàu có trước mặt Chúa. Đó mới là giàu có đích thực. Vì sẽ tồn tại vĩnh viễn.
