ĐỨC GIÊSU LÀ CỬA RÀN CHIÊN
(Ga 10,1-10)
Lam Châu, Phước Lý
Trong trình thuật Tin mừng của thánh Gioan hôm nay, Đức Giêsu dùng dụ ngôn mà nói với người Do Thái rằng, Người chính là vị mục tử tốt lành, là „cửa cho chiên ra vào“. Vậy, tại sao Đức Giêsu lại dùng hình ảnh „cửa“ để nói lên tương quan giữa mục tử với đàn chiên?
Ngày xưa, ở Israel, phát xuất từ đời sống du mục, chăn nuôi chiên được xem như một nghề, vì chiên đem lại lợi nhuận: thịt chiên, lông chiên, sữa chiên…, từ đó hình thành mối tương giao mục tử và đàn chiên.
Khi được thi vị hóa, hình ảnh mục tử và đàn chiên có tính biểu tượng, nói lên tương quan giữa Thiên Chúa và dân Israel. Thiên Chúa là mục tử, Israel là đàn chiên của Ngài. Thiên Chúa không chỉ là mục tử của toàn dân, mà còn là mục tử của từng cá nhân: „Chúa là mục tử chăn dắt tôi, tôi chẳng thiếu thốn gì“ (Tv 23,1)
Thiên Chúa là mục tử tối cao của Israel, nhưng Ngài trao phó cho các vua, thủ lãnh và ngôn sứ trực tiếp việc hướng dẫn Israel. Tuy nhiên, khi họ không thực hiện sứ vụ mục tử như Thiên Chúa đòi hỏi, Ngài truất phế họ và trực tiếp chăn dắt Israel như đàn chiên của Ngài (x. Ed 34,11).
Và từ chi tộc Juda, Thiên Chúa hứa „sẽ cho xuất hiện một vị có sứ mạng thống lãnh Israel…Người sẽ dựa vào quyền lực của Đức Chúa, Thiên Chúa của Người mà đứng lên chăn dắt họ…“. Đấng ấy chính là Đức Giêsu, vị mục tử tối cao (x. Mk 5,1-4a; Mt 2,6).
Do đó, trong bài Tin Mừng hôm nay, Đức Giêsu khẳng định: „Tôi là cửa cho chiên ra vào“. „Cửa cho chiên ra vào“ là hình ảnh nói lên tính chính danh của người mục tử. Đức Giêsu tự cho mình là „cửa“ của ràn chiên. Tất cả những ai đến trước Ngài đều là trộm cướp, vì không đi qua „cửa“ là chính Ngài mà vào. Điều này không những ám chỉ đến những người lãnh đạo trong Cựu ước mà còn trong Tân ước, gồm những Pharisêu và những người mạo danh „Messias“. Đức Giêsu thì khác, Ngài là „cửa“ ràn chiên, vì thế, Ngài đương nhiên qua cửa mà đến với chiên.
„Cửa“ còn là biểu tượng, nơi bước vào những thực tại thánh thiêng. Đức Giêsu là cửa cho chiên ra vào, vì Người nhập thể, nơi Người, chúng ta tìm được và đón nhận ân sủng thần linh, được ra vào, được tự do, được cứu độ và được sống dồi dào.
„Cửa“ còn là hình ảnh gợi lên cho chúng ta biết giáo huấn của Đức Giêsu và căn tính của Người. Đi qua cửa là yêu mến và tuân giữ các điều răn của Người.
Vì Đức Giêsu là vị mục tử tốt lành, nên những hành động Người thực hiện diễn tả trách nhiệm của một người mục tử tốt, hết mình vì đàn chiên: mở cửa, gọi tên, dẫn chiên, đi trước chiên, chiên nghe tiếng mục tử…
Trái với hình ảnh mục tử tốt là những mục tử xấu, họ được ví như người lạ, trộm cướp, làm cho chiên khiếp sợ, chạy trốn. Những mục tử xấu lợi dụng đàn chiên, lo vun vén lợi lộc cho mình. Họ chỉ là những người chăn thuê, ăn lương, làm theo thời vụ, họ không có tương quan mật thiết với chiên, vì đàn chiên không thuộc sở hữu của họ (x. cc.12-13). Khi sói dữ – hình ảnh tiêu biểu kẻ thù của đàn chiên – tấn công, họ bỏ lại đàn chiên mà chạy thoát, họ chỉ lo cho mạng sống của họ. Họ không hy sinh mạng sống mình vì đàn chiên, nhưng lo cho cho sự an nguy của chính mình. Vì thế, đàn chiên sẽ bị sói dữ tấn công (x. Gr 10,21; 23,1-8; Ed 34,5-6).
Khác với những mục tử xấu, Đức Giêsu là vị mục tử tốt lành, Người hy sinh tính mạng vì đàn chiên. Đàn chiên mà tác giả nói trong trình thuật Tin Mừng hôm nay không còn giới hạn trong mảnh đất Do Thái, cũng không còn có ý nói đàn chiên độc nhất là Israel, mà đàn chiên giờ đây đã được mở ra với phạm vi rộng lớn hơn là các tông đồ, là những người tin vào Đức Giêsu, ở mọi nơi, mọi thời đại, – là chính chúng ta -, những người làm thành Giáo hội, được cứu chuộc, được sống dồi dào bởi ân phúc Người trao ban.
Chúng ta là đàn chiên dưới sự dẫn dắt của mục tử Giêsu, liệu chúng ta có nghe tiếng Người, theo sự hướng dẫn của Người, hay tự tìm những lối đi riêng, dần dà lạc mất, ngộp thở trong đồng cỏ vàng úa, trí hiểu biết nửa vời, lý luận mông lung và không gian chật hẹp của mình?
Lạy Chúa, xin cho chúng con biết yêu mến vị mục tử tốt lành là Đức Giêsu, biết lắng nghe và quy phục sự hướng dẫn của Người, để chúng con được hưởng những ân phúc Người trao ban, được sống dồi dào và được cứu độ. Amen.
