THỨ HAI TUẦN THÁNH
I. ĐỌC TIN MỪNG: Ga 12,1-11
Sáu ngày trước lễ Vượt Qua, Đức Giê-su đến làng Bê-ta-ni-a, nơi anh La-da-rô ở. Anh này đã được Người cho sống lại từ cõi chết. Ở đó, người ta dọn bữa ăn tối thết đãi Đức Giê-su; cô Mác-ta lo hầu bàn, còn anh La-da-rô là một trong những kẻ cùng dự tiệc với Người. Cô Ma-ri-a lấy một cân dầu thơm cam tùng nguyên chất và quý giá xức chân Đức Giê-su, rồi lấy tóc mà lau. Cả nhà sực mùi thơm. Một trong các môn đệ của Đức Giê-su là Giu-đa Ít-ca-ri-ốt, kẻ sẽ nộp Người, liền nói: “Sao lại không bán dầu thơm đó lấy ba trăm quan tiền mà cho người nghèo? ” Y nói thế, không phải vì lo cho người nghèo, nhưng vì y là một tên ăn cắp: y giữ túi tiền và thường lấy cho mình những gì người ta bỏ vào quỹ chung. Đức Giê-su nói: “Hãy để cô ấy yên. Cô đã giữ dầu thơm này là có ý dành cho ngày mai táng Thầy. Thật vậy, người nghèo thì bên cạnh anh em lúc nào cũng có; còn Thầy, anh em không có mãi đâu.”
Một đám đông người Do-thái biết Đức Giê-su đang ở đó. Họ tuôn đến, không phải chỉ vì Đức Giê-su, nhưng còn để nhìn thấy anh La-da-rô, kẻ đã được Người cho sống lại từ cõi chết. Các thượng tế mới quyết định giết cả anh La-da-rô nữa, vì tại anh mà nhiều người Do-thái đã bỏ họ và tin vào Đức Giê-su.
II. SUY NIỆM
Khác với Tin Mừng Mátthêu và Márcô, Tin mừng Gioan xác định người xức dầu thơm lên chân Chúa Giêsu là cô Maria, một trong ba chị em Mátta, Maria và Lazarô. Thay vì nói chung chung là các môn đệ hay vài người khó chịu vì hành động bị coi là lãng phí này, Tin Mừng Gioan nên đích danh Giuđa Iscariot là người phản đối, với lý do đem bán dầu thơm lấy tiền nuôi người nghèo sẽ tốt hơn. Ở đây chúng ta không lên án ai, nhưng chỉ dừng lại ở ý nghĩa biểu tượng mà Văn Chương Gioan muốn chuyển tải: “CẢ NHÀ NỰC MÙI THƠM”.
Một câu ngắn gọn và có lẽ là câu ngắn nhất trong Tin Mừng này, nhưng lại hàm chứa một ý nghĩa lớn, làm trọng tâm cho cả bài tường thuật sự kiện tại Bêtania hôm nay.
Hành động của Maria là một hành động của tình yêu dành hết cho thầy Giêsu, một biểu tượng của hiền thê Giáo Hội với Đấng Tình Quân. Maria đã đổ xuống trên chân Thầy cái bình dầu thơm quý nhất (có giá tới 3 trăm quan tiền – là một giá trị rất lớn thời đó) mà mọi phụ nữ Do-thái đều mơ ước, cô còn lấy mái tóc là niềm tự hào của vẻ đẹp người nữ để lau chân thấy. Đó là những hành động mà Tin Mừng thứ IV nhìn thấy như là biểu tượng đặt dưới chân thầy trọn vẹn tình yêu tinh thần và thể xác của Maria. Và chính hành động này làm cho cả nhà nực mùi thơm, nghĩa là hương thơm của lòng mến được lan tỏa.
Trước hành động của Maria và sự phản đối của Giuđa, Chúa Giêsu nói: “Cứ để cô ấy yên”. Chúng ta nhận thấy ở đây có ba điều quan trọng thể hiện qua ba nhân vật: Maria quên hết tất cả mọi sự hiện diện xung quanh, giờ đối với cô chỉ còn Chúa Giêsu là tất cả, và cô sẵn sàng dâng cho Chúa tất cả những gì cô có mà không tính toán so đo, cũng như không sợ ai chê cười. Chúa Giêsu coi trọng hành động tình yêu thì cao cả hơn mọi thứ khác. Còn Giuđa thì nhìn đâu cũng thấy tiền, đặt cái lợi lên trên tất cả.
Hành động của Maria chính là hành động của những tâm hồn dám đặt Chúa Giêsu lên trên hết, dâng cho Chúa tất cả những gì mình có thể; cách riêng nơi đời sống tu trì, khi họ dâng cho Chúa tất cả tâm hồn và thể xác cùng những gì họ sở hữu. Chúa Giêsu đón nhận tấm lòng yêu mến, và Người chống lại quan điểm của người đời, mà cụ thể nơi sự phản kháng của Giuđa, là ngừơi xem tiền của vật chất hơn cuộc khổ nạn Chúa Giêsu sắp tới và coi thường chuyện tiền bạc hơn hành động tình yêu. Một con người chỉ có coi tiền làm trọng nên nhìn bình dầu Giuđa đã nhìn thấy 300 quan tiền. Thưc ra, Tin Mừng nói rõ rằng, Giuđa lấy lý do giúp người nghèo thực ra chỉ là một cách ngụy trang che đậy sự tham lam của ông.
Chúng ta vẫn thường nghe: “…Chà phung phí quá ! Sao lại đi tu chứ ? Cỡ như thầy, như soeur mà lo giúp đời thì hay biết mấy? Trong khi có bao nhiêu điều cần làm trong lãnh vực bác ái và cả trong việc loan báo Tin Mừng, người ta có thể làm mà không cần có những cam kết đặc biệt của đời tu… Phải chăng là một sự phung phí năng lực mà con người có thể thi thố và giúp ích cho Giáo Hội vừa có lợi cho xã hội?”
Thực ra vấn nạn trên đã xưa như trái đất, thời nào cũng có người thắc mắc, có phần tâng bốc ông thầy, lấy lòng masoeur, hoặc hiểu đời tu cách sai lạc, hiểu và nhìn đời tu dưới lăng kính cầu lợi vật chất. Nếu đem so sánh với Tin Mừng thánh Gioan, thì thắc mắc trên có khác gì lời cằn nhằn đầy giả dối của Giuđa khi tỏ ra tiếc xót bình dầu quý của cô Maria: “Phung phí quá ! nếu dùng tiền tương đương bình dầu đó mà giúp người nghèo thì hay biết mấy…” Và Chúa Giêsu đã trả lời: “Cứ để mặc cô ấy làm”.
Người đời quan niệm là như thế là do phần lớn chỉ thấy những cái lợi thực tế bề ngoài, chứ không nhận ra được giá trị và hiệu năng của việc dâng hiến và hành động của tình yêu.
Thánh Phao-lô từng quả quyết về sự cao trọng và trường tồn của đức mến. Tất cả sẽ qua đi tất cả, chỉ có đức mến lưu danh muôn thuở và là tiếng thơm cho đời. Hơn ai hết, đức mến của các tu sĩ phải vượt trên mọi mức độ có thể định nghĩa, nghĩa là yêu như Chúa yêu, yêu đến hy sinh cả tính mạng. Cho đi một cách nhưng không, không tính toán và hoàn toàn vô vị lợi – “không để lòng quảng đại gặp được lòng biết ơn”. Thiên Chúa có thể dè dặt trước mọi hành động của con người, riêng về lòng mến thì luôn được Người đề cao khích lệ, cho dù những việc làm về lòng mến đôi khi có phần khác thường dưới con mắt người đời. Chúa đã từng trách Giu-đa vì ông cằn nhằn trước hành động chan chứa yêu mến của Maria (khi lấy dầu xức chân Chúa) và Chúa đã bảo: “Cứ để cô ấy làm…” – cứ để cô tha hồ làm mưa làm gió để thỏa mãn con tim dâng tràn sự yêu mến…và đã làm cho cả nhà nực mùi thơm (x. Ga 12,3).
“Những ai đã bị vẻ đẹp và lòng nhân hậu của Chúa thu hút sẽ thấy việc làm mà người đời cho là phung phí kia lại chính là một cách đáp trả hiển nhiên cho một mối tình, là một cách bày tỏ lòng tri ân vì đã được Chúa chọn cách đặc biệt để hiểu biết Con Chúa và chia sẻ sứ mạng của Ngài trong thế giới” (VC 104).
Tóm lại, hình ảnh hương thơm từ bình dầu quý mà cô Maria xức lên chân Chúa đã làm cho CẢ NHÀ NỰC MÙI THƠM mang một ý nghĩa yêu mến cao độ. Sự yêu mến đó bắt đầu bằng việc hy sinh tất cả cho Chúa (bình dầu thơm) kết hợp với lòng khiêm hạ và yêu mến thẳm sâu (xức lên chân Chúa và lấy tóc mình mà lau), được liên kết giao thoa với Tình Yêu Chúa Giêsu (dầu đổ lên chân Chúa), đã toả hương cho đời và cho người. Hành động yêu mến luôn tự nó tỏa hương thơm nhân đức.
Lạy Chúa Giêsu, xin dạy chúng con biết liên lỉ yêu mến Chúa, để cuộc đời chúng con tỏa hương thánh thiện và yêu mến trên mọi người, hầu họ cũng được hưởng nhờ ơn cứu độ. Amen.
THỨ BA TUẦN THÁNH
I. ĐỌC TIN MỪNG: Ga 13,21-33.36-38
Đức Giê-su cảm thấy tâm thần xao xuyến. Người tuyên bố: “Thật, Thầy bảo thật anh em: có một người trong anh em sẽ nộp Thầy.” Các môn đệ nhìn nhau, phân vân không biết Người nói về ai. Trong số các môn đệ, có một người được Đức Giê-su thương mến. Ông đang dùng bữa, đầu tựa vào lòng Đức Giê-su. Ông Si-môn Phê-rô làm hiệu cho ông ấy và bảo: “Hỏi xem Thầy muốn nói về ai? ” Ông này liền nghiêng mình vào ngực Đức Giê-su và hỏi: “Thưa Thầy, ai vậy? “Đức Giê-su trả lời: “Thầy chấm bánh đưa cho ai, thì chính là kẻ ấy.” Rồi Người chấm một miếng bánh, trao cho Giu-đa, con ông Si-môn Ít-ca-ri-ốt. Y vừa ăn xong miếng bánh, Xa-tan liền nhập vào y. Đức Giê-su bảo y: “Anh làm gì thì làm mau đi! ” Nhưng trong số các người đang dùng bữa, không ai hiểu tại sao Người nói với y như thế. Vì Giu-đa giữ túi tiền, nên có vài người tưởng rằng Đức Giê-su nói với y: “Hãy mua những món cần dùng trong dịp lễ”, hoặc bảo y bố thí cho người nghèo. Sau khi ăn miếng bánh, Giu-đa liền đi ra. Lúc đó, trời đã tối.
Khi Giu-đa đi rồi, Đức Giê-su nói: “Giờ đây, Con Người được tôn vinh, và Thiên Chúa cũng được tôn vinh nơi Người. Nếu Thiên Chúa được tôn vinh nơi Người, thì Thiên Chúa cũng sẽ tôn vinh Người nơi chính mình, và Thiên Chúa sắp tôn vinh Người.
Hỡi anh em là những người con bé nhỏ của Thầy, Thầy còn ở với anh em một ít lâu nữa thôi. Anh em sẽ tìm kiếm Thầy; nhưng như Thầy đã nói với người Do-thái: “Nơi tôi đi, các người không thể đến được”, bây giờ, Thầy cũng nói với anh em như vậy.
Ông Si-môn Phê-rô nói với Đức Giê-su: “Thưa Thầy, Thầy đi đâu vậy? ” Đức Giê-su trả lời: “Nơi Thầy đi, bây giờ anh không thể theo đến được; nhưng sau này anh sẽ đi theo.” Ông Phê-rô thưa: “Thưa Thầy, sao con lại không thể đi theo Thầy ngay bây giờ được? Con sẽ thí mạng con vì Thầy! ” Đức Giê-su đáp: “Anh sẽ thí mạng vì Thầy ư? Thật, Thầy bảo thật cho anh biết: gà chưa gáy, anh đã chối Thầy ba lần.
II. SUY NIỆM
Bài Tin Mừng hôm nay kể phần đầu hành trình phản bội của Giuđa Iscarios, ông đã bán Thầy với một cái giá chỉ bằng một phần rất nhỏ của cái bình dầu thơm mà ông lấy làm tiếc khi cô Maria dùng xức chân Thầy.
Thế ra, với lòng yêu mến, người ta không tiếc 300 quan tiền, nhưng khi phản bội, người ta sẵn sàng bán rẻ tha nhân chỉ có 30 đồng.
Thế nhưng, qua đoạn Tin Mừnghôm nay, tác giả lại tiếp tục một câu rất ngắn hàm ý tóm tắt sứ điệp cảa cả đoạn văn, đó là: “Sau khi ăn miếng bánh, Giu-đa liền đi ra. Lúc đó, trời đã tối”.
Trời đã tối. Văn chương Gioan nêu bật ý nghĩa Thiên Chúa là ánh sáng và nơi người không có chút bóng tối nào, ai bước đi trong ánh sángthì ở trong Thiên Chúa, và ngược lại… Hình ảnh khi Giuđa ăn bánh xong, ông đi ra, thì trời đã tối, có nghĩa là từ lúc đó, Giuđa đã đánh mất hoàn toàn ơn Chúa, ông bước vào bóng đêm tội lỗi và ma quỷ.
Như đã nói trong trình thuật về việc Giuđa trách cô Maria đã phung phí bình dầu đắt giá, Giuđa nhìn mọi biến cố hay sự việc bằng lăng kính đồng tiền, nghĩa là điều gì cũng có lợi ra tiền hay không. Vì vậy, ông theo Chúa Giêsu cũng vì tin Thầy làm được phép lạ và nổi tiếng chắc chắn sẽ có nhiều tiền, ông nhìn bình bạch ngọc có giá ba trăm, con người Thầy có giá ba chục… Và có lẽ, ông đã tính toán một cách buôn gian bán lận có lợi mà không mất gì, khi tin rằng bán Thầy lấy tiền rồi, thầy có quyền năng thoát được.
Tội của Giuđa càng lớn hơn, khi được Chúa Giêsu nhắc nhở chung, ông còn giả dối vô can và liều mình rước Thánh Thể. Tội phạm thánh này được Tin Mừng ghi rõ: “Y vừa ăn xong miếng bánh, Xa-tan liền nhập vào y” (Ga 13,27. và khi Satan nhập vào, Giuđa ra đi, TRỜI ĐÃ TỐI. Thật vậy, bóng tối là sào huyệt cuả Satan, là những gì ám muội và là vương quốc của trộm cướp…
Tội Giuđa lớn gấp bội phần vì là tội cố tình, là quyết tâm bán Thầy khi Thầy đã lưu ý rõ ràng trong bữa ăn Thánh Thể. Tội này được hiểu như tội phạm đến Chúa Thánh Thần, là dù đã biết tội mà vẫn quyết tâm phạm tội, khi bỏ bàn tiệc thánh, bỏ Thầy, bỏ đồng môn mà bước vào bóng tối để đến với thế giới của sự dữ.
Hành động phản bội và phạm thánh đẩy con người vào bóng tối và chịu sự sai khiến của sự dữ. Giuđa chìm vào trong đêm tối, đi gặp các thượng tế trong đêm tối, thương lượng mặc cả giá bán Thầy trong đêm tối, và sau đó dẫn kẻ dữ đến bắt Thầy trong đêm tối.
Như vậy, kẻ tham lam tiền của là một trong những nguyên nhân dẫn đến phản bội, bán rẻ lương tâm và bán rẻ tha nhân, đặc biệt bán rẻ linh hồn cho ma quỷ.
Khi một kẻ đã phạm tội trọng, hoặc toan tính phạm tội trọng, mà vẫn cả gan rước Mình Thánh Chúa, thì ngay sau đó Satan sẽ chiếm lấy linh hồn họ và sự dữ cứ thể kéo theo.
Họ bỏ bàn tiệc của Chúa chan hòa ánh sáng và yêu thương của Chúa dành cho môn đệ, mà ra đi, để đi vào thế giới của toan tính gian dối và trộm cắp.
Hình ảnh ra đi của Giuđa hôm nay, cũng phản ảnh đúng tâm hồn của những ai đã tách mình ra khỏi Chúa Giêsu và cộng đoàn tín hữu:
– Bỏ Chúa Giêsu.
– Bỏ bàn tiệc thánh (bỏ tham dự thánh lễ)
– Bỏ cộng đoàn tín hữu (bỏ những anh em đồng môn theo Chúa), nghĩa là bỏ tham gia đời sống đạo với các Kitô hữu anh em con một Cha trên trời.
Và khi đã không còn có Chúa hiện diện, không được nâng đỡ của các bí tích và mất tương giao với anh chị em; người ta chỉ còn vất vưởng trong lọc lừa gian dối và dẫn tới diệt vong.
Lạy Chúa Giêsu, xin cho chúng con đừng ai vì tham lam tiền của vật chất mà bỏ Chúa để được công việc và quyền lực, đừng ai vì danh lợi mà bán rẻ lương tâm và bán đứng tha nhân. Amen.
THỨ TƯ TUẦN THÁNH
I. ĐỌC TIN MỪNG: Mt 26,14-25
Bấy giờ, một người trong Nhóm Mười Hai tên là Giu-đa Ít-ca-ri-ốt, đi gặp các thượng tế mà nói: “Tôi nộp ông ấy cho quý vị, thì quý vị muốn cho tôi bao nhiêu.” Họ quyết định cho hắn ba mươi đồng bạc. Từ lúc đó, hắn cố tìm dịp thuận tiện để nộp Đức Giê-su.
Ngày thứ nhất trong tuần bánh không men, các môn đệ đến thưa với Đức Giê-su: “Thầy muốn chúng con dọn cho Thầy ăn lễ Vượt Qua ở đâu? ” Người bảo: “Các anh đi vào thành, đến nhà một người kia và nói với ông ấy: “Thầy nhắn: thời của Thầy đã gần tới, Thầy sẽ đến nhà ông để ăn mừng lễ Vượt Qua với các môn đệ của Thầy.” Các môn đệ làm y như Đức Giê-su đã truyền, và dọn tiệc Vượt Qua.
Chiều đến, Đức Giê-su vào bàn tiệc với mười hai môn đệ. Đang bữa ăn, Người nói: “Thầy bảo thật anh em, một người trong anh em sẽ nộp Thầy.” Các môn đệ buồn rầu quá sức, lần lượt hỏi Người: “Thưa Ngài, chẳng lẽ con sao? ” Người đáp: “Kẻ giơ tay chấm chung một đĩa với Thầy, đó là kẻ nộp Thầy. Đã hẳn Con Người ra đi theo như lời đã chép về Người, nhưng khốn cho kẻ nào nộp Con Người: thà nó đừng sinh ra thì hơn! ” Giu-đa, kẻ nộp Người cũng hỏi: “Ráp-bi, chẳng lẽ con sao? ” Người trả lời: “Chính anh nói đó!”
II. SUY NIỆM
Bài Tin Mừng hôm nay tường thuật trình tự về những toan tính của Giuđa lên kế hoạch nộp Thầy Giêsu cho nhà cầm quyền Do-thái. Kế hoạch được tính toán bài bản, như là một liên kết dây chuyền về tội: Từ tham tiền nên tìm mọi cách để kiếm tiền vàlàm cả những tội tày đình nhất, mất cả tình cảm và lương tri, giả dối giả nai, liều mình rước thánh thể khi mang trong mình đầy tội lỗi, giao dịch với kẻ xấu, phản bội và cuối cùng tuyệt vọng đi thắt cổ.
Qua tường thuật Tin Mừng, chúng ta dễ nhận thấy nơi con người và sự phản bội của Giuđa phản ảnh nhiều thực trạng của nhiều Kitô hữu chúng ta hôm nay:
Giuđa không ngần ngại bán Thầy để được 30 đồng (bằng giá của một nô lệ), như thế ông thực ra chỉ là nô lệ cho “thần tiền” chứ không phải môn đệ của Chúa Giêsu.
Cũng không thiếu những người mang danh kitô hữu – theo Chúa, nhưng thực chất chỉ vì quyền lợi, và sẵn sàng phản bội Chúa, bán rẻ lương tâm, chối bỏ Giáo Hội để giữ cái ghế, giữ cái nghề nghiệp, giữ lương bổng…
Giuđa dù biết mình bất xứng và được Chúa lưu ý, nhưng vẫn liều mình rước Thánh Thể (phạm thánh) để che mắt các đồng môn, rồi ra khỏi bàn tiệc thánh, ông quyết tâm đi làm điều mờ ám tội lỗi.
Không ít Kitô hữu chúng ta tuy sống trong tội, nhưng liều mình rước lễ để che mắt mọi người, rồi ra khỏi nhà thờ lại tiếp tục công việc mờ ám, gian lận và bán rẻ tha nhân…
Các viết của Tin Mừng thứ IV thật thâm thúy: “Giu-đa ra đi, trời đã tối”. Vâng, mang trong mình sự toan tính, tham lam, tham lợi cho riêng mình, lừa thầy phản bạn, Giu-đa bắt đầu bước vào bóng tối của sự lén lút mờ ám, ông bỏ giờ hát Thánh vịnh chung với Thầy và đồng môn, bỏ sinh hoạt ăn uống chung, và cuối cùng, ông đã mất luôn ơn gọi Tông đồ và mất luôn đức tin. Đó là thực trạng của những người, tham lam mờ ám, hành động lén lút trong bóng tối, đâm sau lưng và bán đứng nhau chỉ vì đồng tiền. cuối cùng, họ càng ngày càng loại mình ra ngoài cộng đoàn, ra khỏi Giáo hội, đánh mất cả ơn gọi và mất đời sống đức tin…
Giuđa tách mình ra khỏi Chúa Giêsu, tách mình ra khỏi bàn tiệc Thánh, tách mình ra khỏi Nhóm Mười Hai để ra đi theo sự xúi giục của phường gian ác.
Thời nào cũng có những tín hữu tự tách mình ra khỏi tình yêu Chúa Giêsu, bỏ tham dự thánh lễ, bỏ cộng đoàn (giáo xứ), bỏ Giáo Hội để chạy theo những quyến rũ của thế gian xác thịt và sự lầm lạc.
Ngược lại với tình yêu là sự phản bội. Tình yêu Chúa Giêsu đã tìm mọi cách kéo Giuđa ở lại để bước theo con đường của Người, nhưng ông đã ra đi theo kế hoạch của riêng mình.
Có những người mang danh Công Giáo nhưng không muốn hi sinh theo con đường thập giá, không nghe lời mời gọi của Chúa và Giáo Hội qua Lời Chúa và lời nhắn nhủ của các chủ chăn, nhưng muốn sống theo ý riêng mình và theo con đường toan tính của mình.
“Được Chúa thì được tất thảy, mất Chúa thì mất sạch tay”. Cuối cùng Giuđa vỡ mộng và tuyệt vọng rồi tìm đến cái chết.
Khi chúng ta đã mất ơn nghĩa với Chúa vì lo chạy theo vật chất, thì đích đến của chúng ta là mất linh hồn…
Lạy Chúa Giêsu, xin cho chúng con đừng vì lợi lộc thế gian mà phản bội Chúa, bán rẻ lương tâm và bán rẻ tha nhân. Amen.
Hiền Lâm
