TỪ BỎ MỌI SỰ ĐỂ ĐƯỢC NƯỚC TRỜI
(Hc 44,1.10-15; Hr 11,1-2.8-16; Mc 10,24b-30)
Trường Kha, Phước Lý
Cuộc sống hiện đại ngày càng phát triển, vấn đề vật chất là mối quan tâm hàng đầu nên mọi người luôn luôn tất bật hằng ngày. Bởi, vật chất rất quan trọng nhưng không phải là tất cả. Vì thế Chúa Giêsu dạy, dầu của cải trần gian có giá trị, nhưng chúng ta phải biết dùng nó để tích lũy cho Nước Trời mới mang lại hạnh phúc vĩnh cửu (x. Mt 6,19-21). Đồng thời, hôm nay cũng là ngày của Dòng Xitô mừng lễ ba Thánh Tổ phụ: Roberto, Alberico và Stephano Hardingo. Các ngài là những người đã từ bỏ mọi sự để chiếm lấy Nước Trời, và các ngài cũng là những người sáng lập và thiết lập nền tảng vững chắc của Dòng.
1. Từ bỏ – một thử thách lớn
Từ bỏ chính mình là một điều quá khó đối với con người. Khó vì nhiều lý do: ai sinh ra trên trần gian này cũng đều là một cá thể riêng biệt, độc đáo, không ai giống ai. Ai cũng muốn khẳng định cái tôi của mình, khi khẳng định như thế, chủ thể cái tôi cũng muốn xác định lập trường của mình rằng: không ai có quyền trên tôi, hay bắt tôi từ bỏ bất cứ cái gì tôi đang có và tôi muốn sở hữu nó theo ý riêng tôi. Bởi thế mà trong bài Tin Mừng hôm nay, Chúa Giêsu dạy cho môn đệ bài học từ bỏ (x. Mc 10,24-31). Quả thật, bài học về sự từ bỏ này đã khiến các môn đệ ngạc nhiên và hoang mang. Vì Chúa Giêsu nói với các môn đệ rằng người giàu khó vào Nước Thiên Chúa (x. Mc 10,24b-25). Thật vậy, của cải vật chất thường được coi là dấu hiệu của sự chúc phúc và ân sủng từ Thiên Chúa. Vì vậy, họ cho rằng nếu ngay cả người giàu – những người được xem là được Thiên Chúa ưu ái – cũng không thể vào Nước Thiên Chúa, thì ai sẽ có thể được cứu?
Để làm rõ điều này, Chúa Giêsu đã dùng một hình ảnh mạnh mẽ và dễ hiểu: “Con lạc đà chui qua lỗ kim còn dễ hơn người giàu vào Nước Thiên Chúa” (Mc 10,25). Hình ảnh này vừa có sự châm biếm, vừa rất ấn tượng. Lạc đà, loài vật lớn nhất ở Palestin, không thể chui qua một lỗ kim nhỏ xíu, để nhấn mạnh một sự thật rõ ràng: khi người ta đặt niềm tin vào của cải và vật chất thay vì vào Thiên Chúa, thì con đường dẫn đến Nước Thiên Chúa trở nên rất khó khăn. Nhưng Chúa Giêsu không chỉ muốn nói về sự giàu có, mà là những cám dỗ mà của cải có thể gây ra. Của cải không phải là điều xấu, nhưng khi chúng trở thành mục tiêu và sự trông cậy duy nhất, chúng có thể làm cho người ta mải mê tìm kiếm hạnh phúc trong vật chất, thay vì hướng về Thiên Chúa – Đấng là nguồn gốc và cùng đích của hạnh phúc đích thực. Thực ra, cái khó không phải là ở chính bản thân của cải, mà là ở chỗ con người không sẵn sàng từ bỏ nó để đi theo Chúa, để rồi “sa sầm nét mặt và buồn rầu bỏ đi” (Mc 10,22).
Chính lời nói của Chúa Giêsu, cho thấy sự yếu đuối của phận người với tâm trạng các môn đệ lúc này lo lắng, phân vân họ hỏi nhau: “Vậy ai có thể được cứu?” (Mc 10,26). Câu hỏi này một lần nữa phản ánh đức tin của người môn đệ: nếu ngay cả người giàu, những người có vẻ như được Thiên Chúa chúc phúc, cũng không thể vào Nước Thiên Chúa, thì liệu có ai có thể được cứu rỗi không?
Chúa Giêsu trả lời rất rõ ràng: “Đối với loài người thì không thể, nhưng đối với Thiên Chúa thì mọi sự đều có thể.” (Mc 10,27). Câu trả lời của Chúa là lại hé mở một con đường về Nước Trời cho các ông. Vì, sự cứu rỗi không phải là thành quả của những cố gắng hay công đức cá nhân, mà là một ân huệ nhưng không đến từ Thiên Chúa. Như vậy, Thiên Chúa luôn yêu thương và trao tặng phần thưởng cho những ai từ bỏ mọi sự mà theo Ngài như lời Ngài hứa.
2. Từ bỏ để được gấp trăm
Ai trong chúng ta cũng cảm nghiệm được sự giằng co giữa một bên là ước muốn nên thánh thiện và bên kia là sức quyến rũ lôi kéo của tiền bạc và hưởng thụ tiện nghi vật chất. Chính vì thế mà hôm nay Phêrô đại diện cho các môn đệ hỏi Chúa Giêsu rằng: “Chúng con đã từ bỏ mọi sự để theo Thầy, vậy chúng con sẽ được gì?” (Mc 10,28). Câu hỏi này của Phêrô phản ánh một mối bận tâm tự nhiên của con người: khi chúng ta từ bỏ những gì quan trọng đối với mình, khi phải hy sinh và chịu mất mát vì lý tưởng hay mục tiêu nào đó, thì điều gì sẽ đến với chúng ta? Câu hỏi này không chỉ là của Phêrô mà còn là của nhiều người trong chúng ta, khi đối diện với những thách thức và hi sinh trong đời sống đức tin. Vậy đâu là phần thưởng gấp trăm mà các ông đang muốn biết? Đó là: “Thầy bảo thật các con, chẳng hề ai bỏ nhà cửa, anh em, chị em, cha mẹ, con cái, đồng ruộng vì Thầy và vì Tin Mừng, mà ngay bây giờ, ở đời này, lại không nhận được nhà cửa, anh em, chị em, cha mẹ, con cái và ruộng đất cùng với sự ngược đãi, và sự sống vĩnh cửu ở đời sau” (Mc10,29-30). Chúa Giêsu hứa phần thưởng “gấp trăm lần” ở đời này, điều này không có nghĩa là sẽ có tài sản vật chất gấp trăm lần so với những gì chúng ta đã từ bỏ, nhưng phần thưởng gấp trăm lần này là một sự bình an sâu xa trong tâm hồn và là niềm vui, hạnh phúc viên mãn trong Thiên Chúa. Hơn thế nữa, phần thưởng lớn nhất mà Chúa Giêsu hứa chính là sự sống đời đời trong Nước Thiên Chúa. Đây là phần thưởng không thể thay thế bằng bất kỳ của cải hay danh vọng trần gian nào. Vì thế, sự sống vĩnh cửu là phần thưởng vượt trên mọi mong đợi của con người. Bên cạnh đó, Chúa Giêsu muốn dạy chúng ta hiểu rằng mọi sự hy sinh của chúng ta ở đời này đều được chúa ghi vào sổ trường sinh “Những đau khổ chúng ta chịu bây giờ sánh sao được với vinh quang mà Thiên Chúa sẽ mặc khải nơi chúng ta” (Rm 8,18). Chính lời hứa của Chúa Giêsu là động lực để chúng ta vượt qua khó khăn và Ngài mời gọi mỗi người chúng ta hãy sống đức tin vững vàng và kiên trì, dẫu phải đối diện với gian nan thử thách. Đây là một lời hứa đầy hy vọng, vì nó cho chúng ta thấy rằng mọi hy sinh, dù nhỏ bé, đều không vô nghĩa trong mắt Thiên Chúa. Cho nên sự từ bỏ của chúng ta bây giờ là triều thiên cho cuộc sống mai sau.
Như vậy, từ bỏ để được gấp trăm là điều kiện để chúng ta lãnh nhận vương quốc vĩnh cửu mà Vua Kitô đã hứa. Vì thế, con người cần mở lòng ra đón nhận quà tặng của Thiên Chúa và thực hiện giáo huấn của Đức Giêsu. Nói cách khác, bất cứ ai can đảm từ bỏ mọi thứ để trở thành môn đệ Đức Giêsu, người ấy sẽ nhận lại được gấp trăm “bây giờ, trong thời gian này” và “sự sống đời đời trong thời đang đến” (x. Mc 10,30). Phần thưởng này thực sự quá lớn lao đến nỗi người môn đệ chấp nhận hy sinh tất cả mọi thứ khác, ngay cả hiến dâng mạng sống mình để được.
3. Phần thưởng dành cho môn đệ
Từ bỏ là điều kiện hàng đầu và là điều thiết yếu đối vơi người môn đệ Chúa. Bởi lẽ, khao khát thôi chưa đủ, khao khát vẫn còn trong ý niệm, từ bỏ mới là hành động dứt khoát của người môn đệ. Chính vì thế mà các Thánh Tổ Phụ Dòng Xitô là những người đã sẵn sàng từ bỏ tất cả để sống cho Thiên Chúa bằng đời sống đức tin, đức cậy, đức mến như việc từ bỏ cuộc sống tiện nghi của dòng Cluny thịnh vượng thời bấy giờ, để tìm kiếm Nước Thiên Chúa và sống theo Tu Luật Thánh Biển Đức “Tôi coi tất cả mọi sự là thiệt thòi, so với mối lợi tuyệt vời là được biết Đức Kitô Giêsu, Chúa của tôi, vì Người, tôi đành mất hết, và tôi coi tất cả như đồ bỏ, để được Đức Kitô và được kết hợp với Người” (Pl 3,8). Các ngài đã quyết định sống trong nghèo khó, khiêm nhường và vâng phục để trở lại với bản chất nguyên thủy của đời sống thánh hiến, mặc dù, các ngài biết sẽ gặp nhiều khó khăn thử thách nơi rừng vắng Cîteaux, nhưng đức tin đã bảo đảm cho những gì mà các ngài đang hy vọng, là bằng chứng cho những gì các ngài không thấy (x. Hr 11,1). Do đó, khi từ bỏ những gì gần gũi nhất với mình để dấn thân vào hành trình mà các ngài không biết sẽ kết thúc ra sao, và các ngài vẫn tin rằng Thiên Chúa là Đấng đáng tin cậy và sẽ thực hiện lời hứa của Người. Các ngài đã trở thành gương mẫu cho chúng ta về đức tin vững mạnh và sự tín thác tuyệt đối vào Thiên Chúa. Vì thế, các ngài đã được sách Huấn Ca trong bài đọc I ca ngợi và tôn vinh. Trước hết, tác gỉả khẳng định rằng các tổ phụ và thánh nhân đã sống đức tin vững mạnh và trung thành với Thiên Chúa, vì thế họ nhận được sự ban phúc và vinh quang từ Người. Dù đã qua đời, công trạng và phẩm giá của họ không bao giờ bị quên lãng, mà vẫn được ghi nhớ trước mặt Chúa. Hơn nữa, những người công chính này là gương mẫu cho các thế hệ sau, khích lệ chúng ta sống theo sự công chính và đức tin. Cuối cùng, tác giả cũng nhấn mạnh rằng sự trung tín và đức hạnh của họ giúp tôn vinh Thiên Chúa và trở thành bài học quý giá cho tất cả tín hữu (x. Hc 44,1.10-15).
Như vậy, phần thưởng dành cho môn đệ là được sự sống vĩnh cửu và niềm vui đích thực trong tình yêu của Chúa, để chúng ta không còn bị ràng buộc bởi những điều chóng qua ở đời này, những điều ngăn cản chúng ta sống trọn vẹn tình yêu với Chúa và tha nhân. Nhờ đó, mọi lời chúng ta nói, mọi việc chúng ta làm đều vì vinh danh Chúa và sự sống đời đời cho chính mình cũng như cho tất cả mọi người.
Lạy chúa, chúng con tin phần thưởng Chúa dành cho chúng con thật lớn lao không những ở đời này mà còn cả đời sau, xin giúp chúng con luôn biết từ bỏ tất cả để sống cho Chúa trong từng giây phút của cuộc đời chúng con. Nhờ lời chuyển cầu của các Thánh Tổ Phụ Dòng Xitô, xin cho chúng con biết từ bỏ những giá trị tạm bợ của thế gian, hoàn toàn tín thác vào Thiên Chúa và sống đời sống vâng phục thánh ý Ngài, để trung thành trong ơn gọi Xitô và mai ngày được hưởng sự sống đời đời trong Nước Thiên Chúa. Amen.