THÁNH BERNARDO – MUỐI VÀ ÁNH SÁNG TRONG GIÁO HỘI
(Mt 5,13-19)
M. Anselmo Nguyễn Minh Quang, An Phước
Trong Tin Mừng theo Thánh Matthêu 5,13-19, Chúa Giêsu dạy các môn đệ: “Anh em là muối cho đời” và “anh em là ánh sáng cho trần gian.” Lời dạy này không chỉ mang tính khích lệ mà còn đặt ra một sứ vụ quan trọng cho mỗi người Kitô hữu: trở thành nguồn lực bảo tồn những giá trị tốt đẹp và lan tỏa ánh sáng của sự thật và tình yêu Thiên Chúa trong thế giới. Chúa Giêsu nhấn mạnh rằng cuộc sống Kitô hữu không thể nhạt nhòa hay vô vị, mà phải đầy sức sống, năng động và có ảnh hưởng sâu rộng.
* Muối: Biểu tượng của sự tinh khiết và bảo vệ
Muối, trong truyền thống Do Thái và nhiều nền văn hóa cổ xưa khác, không chỉ là một gia vị thiết yếu mà còn là phương tiện bảo quản thực phẩm, ngăn ngừa sự hư hỏng. Khi Chúa Giêsu nói “anh em là muối cho đời,” Người đang nhắc nhở rằng người Kitô hữu phải giữ gìn sự tinh khiết, lòng trung thành và bảo vệ những giá trị đạo đức của xã hội. Sứ vụ của người Kitô hữu là giữ cho xã hội không bị mục rữa bởi sự suy thoái đạo đức, và phải làm cho thế giới trở nên tốt đẹp hơn.
Nhưng Chúa Giêsu cũng cảnh báo: “Nếu muối mà nhạt đi, thì lấy gì ướp cho mặn lại?” Câu hỏi này đặt ra một thách thức nghiêm túc cho chúng ta: nếu chúng ta để đức tin của mình trở nên nhạt nhẽo, mất đi sự nhiệt thành và tinh khiết, chúng ta sẽ không còn có thể hoàn thành sứ vụ của mình trong thế giới. Người Kitô hữu không thể sống một cuộc đời mờ nhạt, vô vị, mà phải trở nên mạnh mẽ, kiên vững, và tràn đầy sức sống.
* Ánh sáng: Biểu tượng của sự thật và hướng dẫn
Ánh sáng, trong lời dạy của Chúa Giêsu, là biểu tượng của sự thật và sự hướng dẫn. “Anh em là ánh sáng cho trần gian,” Chúa Giêsu khẳng định, mời gọi chúng ta trở thành những người chiếu rọi sự thật, mang lại hy vọng và định hướng cho những ai đang sống trong bóng tối. Đời sống Kitô hữu phải tỏa sáng, không chỉ trong những việc lớn lao mà cả trong những hành động nhỏ bé hàng ngày, để ánh sáng của Thiên Chúa có thể lan tỏa đến mọi ngóc ngách của xã hội.
Chúa Giêsu còn nói thêm: “Không ai thắp đèn rồi lại để dưới cái thùng, nhưng đặt trên giá để soi chiếu cho mọi người.” Đời sống Kitô hữu không thể bị giấu kín, mà phải được sống một cách công khai và mạnh mẽ, trở thành nhân chứng sống động cho sự hiện diện của Thiên Chúa. Chúng ta không thể sợ hãi hay e dè trong việc sống và bày tỏ đức tin của mình, mà phải can đảm chiếu sáng, ngay cả khi đối mặt với khó khăn, thử thách.
* Gương mẫu của thánh Bernardo
Trong ngày lễ kính thánh Bernardo, một trong những vị thánh lớn của Dòng Xitô, chúng ta tìm thấy một gương mẫu hoàn hảo về việc sống sứ vụ trở thành muối và ánh sáng trong cuộc đời Kitô hữu. Thánh Bernardo sinh năm 1090 tại Fontaine-lès-Dijon, Pháp, và là một trong những nhà cải cách đan tu vĩ đại nhất của Giáo Hội. Ngài đã có công lớn trong việc phát triển và mở rộng Dòng Xitô, biến nó từ một nhóm nhỏ các tu sĩ thành một phong trào đan tu mạnh mẽ và có ảnh hưởng sâu rộng khắp Châu Âu.
Dòng Xitô được thành lập với mục tiêu trở về nguồn cội của đời sống đan tu, sống đơn sơ, khổ hạnh và chiêm niệm sâu sắc. Thánh Bernardo, với lòng nhiệt thành và trí tuệ xuất sắc, đã đưa dòng tu này phát triển mạnh mẽ và trở thành một nhân tố quan trọng trong việc canh tân đời sống đan tu. Qua đời sống chiêm niệm, cầu nguyện và lao động, các tu sĩ Xitô tìm cách sống đúng với lời mời gọi của Chúa Giêsu: trở thành muối và ánh sáng cho thế giới.
* Thánh Bernardo – Muối và Ánh Sáng trong Giáo Hội
Thánh Bernardo đã trở thành “muối” trong đời sống Giáo Hội qua việc bảo vệ và duy trì sự tinh khiết của đức tin và đời sống tu trì. Trong thời kỳ mà Giáo Hội đang đối mặt với nhiều thách thức, bao gồm cả sự suy thoái về đạo đức và những cuộc khủng hoảng nội bộ, Bernardo đã đóng vai trò quan trọng trong việc giữ gìn tính chính thống của đức tin Công giáo. Ngài không ngần ngại lên tiếng bảo vệ Giáo Hội khỏi những lạc giáo và những sự lệch lạc về đức tin, đồng thời khuyến khích đời sống đạo đức và sự trở về với nguồn cội của đời sống đan tu khổ hạnh.
Ngài cũng đã đóng góp đáng kể trong các cuộc tranh luận thần học và chính trị thời bấy giờ, nổi bật là vai trò cố vấn cho nhiều giáo hoàng và nhà lãnh đạo chính trị. Bernardo không chỉ bảo vệ mà còn “ướp muối” cho Giáo Hội bằng những lời khuyên khôn ngoan và đầy tình yêu, giúp Giáo Hội vượt qua những giai đoạn khó khăn và tiếp tục phát triển.
Là “ánh sáng” cho Giáo Hội và Dòng Xitô, thánh Bernardo đã chiếu sáng qua các tác phẩm thần học và tâm linh của mình. Những tác phẩm này không chỉ là những bài giảng, mà còn là những hướng dẫn sống động giúp người đọc hiểu sâu hơn về tình yêu Thiên Chúa, về sự cần thiết của đời sống chiêm niệm, và về tầm quan trọng của việc kết hợp đức tin với đời sống hàng ngày. Các tác phẩm của ngài như “De Diligendo Deo” (Về Tình Yêu Thiên Chúa) hay “De Consideratione” (Về Sự Chiêm Niệm) đã trở thành nguồn ánh sáng soi đường cho không chỉ các tu sĩ Dòng Xitô, mà còn cho toàn thể Giáo Hội.
* Sứ điệp cho chúng ta
Qua gương sáng của thánh Bernardo, chúng ta được nhắc nhở về sứ vụ của mình trong thế giới ngày nay. Chúng ta có đang sống đúng với lời mời gọi của Chúa Giêsu: trở thành muối cho đời, ánh sáng cho trần gian không? Cuộc sống của chúng ta có phản ánh được sự tinh khiết, lòng trung thành và tình yêu chân thành với Thiên Chúa và tha nhân không? Chúng ta có dám đứng lên làm chứng cho sự thật, cho tình yêu và lòng thương xót của Chúa giữa một thế giới đầy thử thách và cám dỗ không?
Để trở thành muối và ánh sáng, chúng ta cần noi gương thánh Bernardo, sống đời sống cầu nguyện sâu sắc, gắn bó mật thiết với Thiên Chúa. Chúng ta cũng cần sống đời sống cộng đoàn, nơi chúng ta hỗ trợ, động viên và chiếu sáng lẫn nhau, để từ đó ánh sáng của Thiên Chúa có thể lan tỏa mạnh mẽ ra khắp thế giới.
Lạy thánh Bernardo, xin cầu bầu cho chúng con. Xin giúp chúng con sống đúng với ơn gọi Kitô hữu của mình, trở thành muối cho đời, giữ gìn và bảo vệ những giá trị thiêng liêng trong xã hội. Xin giúp chúng con trở thành ánh sáng cho trần gian, chiếu rọi sự thật và tình yêu của Thiên Chúa đến mọi người xung quanh. Xin cho chúng con biết sống với lòng yêu mến nồng nàn, với sự khiêm nhường và lòng nhiệt thành, để mọi hành động của chúng con đều toát lên ánh sáng của đức tin và tình yêu thương, như thánh Bernardo đã sống và truyền lại cho chúng con. Amen.