Lễ Thánh Phụ Bênađô
ÁNH SÁNG NGỌT NGÀO
Kn 7,7-10.15-16; 1Cr 1,26-31; Mt 5,13-19
Đức TGM Giuse Ngô Quang Kiệt
Nunquam satis. Đó là lời thánh phụ Bênađô nói về Đức Mẹ. Nghĩa là nói về Mẹ thì chẳng bao giờ cùng. Ta cũng có thể dùng lời đó để nói về chính thánh nhân. Cuộc đời thánh nhân là một cuộc đời quá sức thánh thiện, quá sức tài ba, quá sức vĩ đại nên ảnh hưởng của thánh nhân cũng hết sức lớn lao. Chẳng thể nào nói cho cùng. Vậy ta chỉ căn cứ vào Lời Chúa hôm nay để hiểu một chút về ngài. Lời Chúa hôm nay truyền dạy các môn đệ phải trở nên muối và ánh sáng. Thánh Phụ Bênađô là người đã thực hành Lời Chúa. Nên đã trở thành muối và ánh sáng.
1. Ngài là muối và ánh sáng của sự khôn ngoan
Như lời sách Khôn ngoan dạy: “Tôi nguyện xin, và Thiên Chúa ban cho tôi sự hiểu biết. Tôi kêu cầu và Thần Khí Đức Khôn Ngoan đã đến với tôi. Yêu quý sự khôn ngoan của Chúa nên ngài từ chối sự khôn ngoan của người đời. Vốn là dòng dõi cao sang quyền quí. Cha là lãnh chúa miền Fontaine và là hiệp sĩ của quận công miền Bourgogne. Cả một tương lai giàu sang phú quí mở ra trước mắt. Thế nhưng ngài lại quyết tâm dâng mình cho Chúa. Và ngài đã chọn dòng Citeaux, một dòng mới mẻ nhất, bé nhỏ nhất, nghèo hèn nhất, âm thầm nhất. Chỉ sống cho Chúa và chìm sâu trong Chúa nên ngài được Chúa ban cho những cảm nghiệm tuyệt vời sâu xa. Để muối yêu mến của ngài càng mặn mà. Đèn chân lý của ngài càng sáng tỏ.
2. Ngài là muối và ánh sáng của tình yêu
Say mê chiêm ngắm Ngôi Lời Nhập Thể, Thánh Phụ cảm nghiệm được tình yêu vô cùng cao siêu của Chúa. Đã có lần ngài được Chúa bồng bế trên tay. Nhiều lần ngài đã phải thốt lên: Ôi tình yêu vô cùng diệu vợi. Làm sao Thiên Chúa lại có thể yêu ta đến như thế. Ngài cũng khám phá thấy yêu mến chính là công việc quan trọng và cao quí nhất của con người. Vì Thiên Chúa là tình yêu. Thiên Chúa yêu thương. Và Thiên Chúa chẳng cần gì khác là tình yêu của con người.
Cảm nghiệm được tình yêu của Chúa đồng thời đi đôi với cảm nghiệm về sự ngọt ngào không gì so sánh được của Danh Thánh Giêsu. Nên ngài đã viết thành bài thơ tuyệt diệu: Jesus dulcis memoria: Giêsu kỷ niệm ngọt ngào. Niềm vui dào dạt đổ vào tâm can. Tôn nhan Chúa ôi dịu dàng. Dịu hơn mật ngọt của ngàn hoa hương. Lời ai thánh thót du dương. Đàn ai réo rắt nghê thường ngẩn ngơ. Trí ai lồng lộng mây mờ. Làm sao sánh được Giêsu Chúa Trời. Ngài cũng cảm nghiệm được tấm lòng vô cùng dịu dàng của Đức Mẹ. Nên đã viết thành những câu: Ôi khoan thay. Ôi nhân thay. Ôi dịu thay. Thánh Maria trọn đời đồng trinh. Tất cả những gì ngài cảm nghiệm trong những giờ chiêm niệm được ngài ghi lại trong nhiều tác phẩm. Nổi bật nhất là thiên Khảo luận về Tình yêu. Các bài giảng về sách Diễm Ca. Và rất nhiều bài giảng về Đức Mẹ. Tất cả từ cuộc sống đến tác phẩm của ngài chiếu lên ánh sáng linh đạo Citeaux.
3. Ngài là muối và ánh sáng của linh đạo Citeaux
Khi ấy dòng Citeaux vừa mới thành lập. Quá nhiệm nhặt và quá âm thầm, nên chẳng có mấy ơn gọi. Viện phụ Stephano Hardingo nản lòng nghĩ rằng dòng thế là tàn lụi. Nhưng khi thánh Bênađô gia nhập đã kéo theo 30 thanh niên quí tộc vào dòng. Cả thân phụ và toàn bộ anh em của ngài đã từ bỏ lâu đài mà theo chân ngài vào dòng Citeaux. Tạo nên một sức sống mới trẻ trung mạnh mẽ. Từ đó dòng Citeaux phát triển nhanh chóng. Chỉ ba năm sau khi vào dòng, thánh nhân được cử đi lập dòng tại thung lũng Clairvaux, có nghĩa là thung lũng ánh sáng. Quả nhiên ngài đã chiếu lên ánh sáng rực rỡ của dòng Citeaux. Ánh sáng Citeaux chiếu lên rực rỡ. Và nhiều người muốn đến hưởng thụ làn ánh sáng ân phúc ấy. Nhà Clairvaux đã có đến 68 nhà con. Và khi ngài qua đời, dòng Citeaux đã có đến 343 đan viện rải rắc khắp nơi Nhưng Chúa chưa hài lòng để cho ngọn đèn ấy chỉ soi sáng trong nội bộ nhà dòng. Chúa còn muốn đặt ngọn đèn ấy lên cao nữa. Để soi sáng cho cả Giáo hội.
4. Ngài là muối và ánh sáng của sự hợp nhất Giáo hội
Đúng như lời Chúa dạy: “Người ta không thắp đèn rồi đặt dưới đáy thùng, nhưng đặt trên giá để soi cho cả nhà.” Thánh Phụ Bênađô được Chúa đặt lên soi sáng cả Giáo hội. Năm 1130 khi Đức Thánh Cha Honorio II qua đời, các vị hồng y chia rẽ nhau. Các vị hồng y người Pháp bầu Đức Thánh Cha Innocent II. Còn các vị hồng y người Ý lại bầu Đức Anaclet II. Giáo hội chia rẽ. Người ta phải nhờ đến Thánh Phụ Bênađô giải quyết. Với đời sống thánh thiện. Với lý luận thần học thuyết phục. Với uy tín trổi vượt. Ngài tuyên bố Đức Innocente II là hợp pháp. Và mọi người đều tâm phục khẩu phục. Thánh Phụ đã ra tay hợp nhất Giáo hội. Vai trò của Thánh Phụ càng trổi vượt hơn, khi Đức Thánh Cha Eugenio III, một đan sĩ tại cộng đoàn Clairvaux do thánh nhân lãnh đạo, được bầu làm Giáo hoàng, Thánh Phụ đã được mời làm cố vấn cho Đức Thánh Cha. Chưa dừng lại đó, Chúa còn muốn ngọn đèn của Chúa chiếu soi ra khắp thế giới.
5. Ngài là muối và ánh sáng của tình bác ái thế giới
Các vua chúa thường tranh giành quyền lợi và ảnh hưởng. Nhân cuộc ly giáo, mối chia rẽ giữa các nước càng trầm trọng hơn. Một lần nữa, người ta phải cậy nhờ đến ngài. Thánh Phụ Bênađô đã phải rảo khắp châu Âu, gặp gỡ các vua chúa, để thuyết phục mọi người đi đến giao hoà. Ngài không chỉ đi đến tận nơi và gặp gỡ trực tiếp, mà còn viết nhiều thư vừa để nêu rõ những sai sót lầm lỗi, vừa để kêu gọi hãy sống đức tin và tiến hành hoà giải. Nhờ đó các vua chúa, các giám mục, các nước, các giáo phận đã tiến tới cuộc hợp nhất. Ảnh hưởng của ngài thật lớn lao. Đến nỗi người ta gọi thế kỷ 12 là thế kỷ của thánh Bênađô. Ngài được mệnh danh là vị Giáo phụ cuối cùng của Giáo hội. Và được tôn phong là “Tiến sĩ chảy mật”. Quả thật, Chúa đã dùng sự bé nhỏ để chiến thắng những người lớn lao. Đã dùng sự yếu đuối để chiến thắng những gì hùng mạnh. Đã dùng sự thế gian cho là điên rồ để khuất phục những người khôn ngoan.
Hôm nay một số anh em trong cộng đoàn được lãnh nhận hai tác vụ Đọc sách và Giúp lễ. Anh em hãy noi gương Thánh Phụ Bênađô. Khi đọc sách Thánh hãy cảm nghiệm được sự ngọt ngào của Lời Chúa. Khi chuẩn bị lễ vật dâng trên bàn thờ, hãy chiêm ngắm Ngôi Lời Nhập Thể hiến mình để cảm nghiệm được tình yêu vô cùng cao siêu của Chúa, Đấng đã yêu đến nỗi hi sinh mạng sống cho người mình yêu. Khi để Lời Chúa biến đổi, anh em sẽ trở thành muối mặn. Khi để tình yêu Chúa chiếm đoạt, anh em sẽ trở thành ngọn đèn sưởi ấm và chiếu sáng chân lý của Chúa. Xin Chúa ban cho anh em và cho tất cả cộng đoàn của chúng ta được một chút muối và ánh sáng của thánh phụ Bênađô. Để chúng ta có muối và ánh sáng khôn ngoan chỉ tìm Chúa Kitô. Để chúng ta có muối và ánh sáng tình yêu cảm nghiệm được sự ngọt ngào của Thiên Chúa. Để chúng ta là muối và ánh sáng của sự hợp nhất, của tình huynh đệ. Và như thế làm sáng danh Chúa.
