THỨ HAI TUẦN X THƯỜNG NIÊN
Mát-thêu 5,1-12
Các Mối Phúc
Cha M. Basilio Nguyễn Văn Phán, CĐTP
Hạnh Phúc dường như là điều quan trọng nhất trong đời sống của mọi tạo vật đặc biệt là con người. Cho dù họ có là ai, quyền cao chức trọng thế nào mà không có hạnh phúc thì cuộc sống ấy cũng kể bằng không. Vậy hạnh phúc là gì mà muôn loài tìm kiếm? và đến khi nào thì con người mới gặp được một hạnh phúc đích thực?
Thánh Âu-gút-ti-nô nói: “Chúa đã tạo dựng nên con cho Chúa, nên hồn con vẫn khắc khoải cho tới khi được yên nghỉ trong Chúa.”
Quả thật trong ý định của Thiên Chúa, Ngài tạo dựng muôn loài để chúng được hạnh phúc bởi chính Ngài là Nguồn Hạnh Phúc. Và hạnh phúc là cái mà Chúa đã đặt để trong con người ngay từ khi tạo ra nó. Ngài là nguồn hạnh phúc nên không thể tạo ra một tạo vật bất hạnh. Một viễn cảnh của sách Sáng Thế kể về việc tạo dựng thật tuyệt vời và Thiên Chúa cảm thấy mọi sự đều tốt đẹp, và khi dựng nên con người, Ngài đặt họ vào vườn địa đàng, trong đó có đủ mọi thứ người ta cần cho cuộc sống, và đặc biệt hơn, mỗi ngày Thiên Chúa xuống chơi với con người, đi dạo với họ. Đấng tạo hoá đã trở nên bạn hữu thân tình của tạo vật, Đấng là nguồn hạnh phúc hoàn hảo đến kết thân với phàm nhân bất toàn, thật không có lời nào diễn tả nổi. Nhưng rồi con người đã đánh mất hạnh phúc ấy khi họ không vâng nghe Lời Ngài, khi tội lỗi đã xâm nhập vào nhân loại thì những bất hạnh kéo theo và bất hạnh nhất là con người sợ hãi tìm cách xa lánh Thiên Chúa. Xa lánh nguồn hạnh phúc của mình. Rồi lại tự loay hoay đi tìm những hạnh phúc tạm bợ để thay thế. Đó là những đam mê ham hố quyền lực, hay lao vào những thú vui tạm bợ như: “Gian dâm, thờ ngẫu tượng, ngoại tình, truỵ lạc, kê gian, trộm cướp, tham lam, say sưa rượu chè, quen chửi bới…” (1Cr 6,9-10), Ngày nay người ta còn phát sinh ra những thứ độc hại hơn như chích hút xi-ke, cờ bạc, phá thai… hệ quả là hạnh phúc càng xa rời tầm tay.
Tin Mừng hôm nay, Đức Giêsu đến để chỉ cho con người thấy, hạnh phúc đính thực không phải là cái mục đích để người ta chạy theo, tìm kiếm và hướng tới nhưng nó vẫn có đó, Thiên Chúa vẫn để ở trong mỗi con người, miễn là người ta thực hiện những điều kiện mà Ngài đưa ra thì hạnh phúc sẽ xuất hiện; Đó chính là người có tâm hồn nghèo khó, hiền lành, sầu khổ, khao khát nên người công chính, biết xót thương người, có tâm hồn trong sạch, xây dựng hoà bình, chấp nhận bị bách hại vì sống công chính, và vì Thầy Giêsu mà bị ngược đãi. Ta cùng tìm hiểu sâu hơn về các mối phúc mà Chúa Giêsu chỉ cho nhân loại nằm ở chỗ nào.
- “Phúc thay ai có tâm hồn nghèo khó”: tinh thần nghèo khó cũng có nghĩa là không quá tham lam của cái không thuộc về mình, sẵn sàng chia sẻ những gì mình có với tha nhân. Nghèo khó trong tâm hồn, nghĩa là khiêm hạ, ngược với kiêu căng: tự cho mình có tất cả, cái gì cũng biết, cái gì cũng muốn… Các tiên tri vẫn ca ngợi kẻ nào tỏ ra nghèo hèn trước mặt Thiên Chúa (x. Xh 2,3; Is 57,15), họ chẳng đòi hỏi gì, chỉ biết tin tưởng phó thác nơi Chúa, họ thuộc về Thiên Chúa họ thờ và thuộc về Nước Trời.
- “Phúc thay ai hiền lành” đồng nghĩa với sự khiêm nhường: Trong Thánh Kinh, hiền lành vẫn đi với nghèo khó, cũng như bé mọn, yếu đuối, oan ức và thiếu thốn. Ai muốn phó thác vào Thiên Chúa, bằng cách biết từ bỏ mình đi và tự xóa nhòa bản thân trước mặt Thiên Chúa, thì sẽ được Nước Trời làm gia nghiệp.
- “Phúc thay ai sầu khổ”: Những kẻ sầu khổ ở đây không phải la những kẻ bi luỵ, buồn tủi mà là những con người ý thức sự xa cách của mình với Thiên Chúa vì yếu đuối và tội lỗi. Chính nỗi buồn khổ trong tâm hồn này mới là nỗi buồn khổ thực sự. và những người này luôn tìm cách trở về với Thiên Chúa bằng lòng thống hối ăn năn và lời hứa của Thiên Chúa là Ngài sẽ an ủi, sẽ tha thứ và sẵn sàng đón họ trở về nguồn hạnh phúc với Ngài.
- “Phúc thay ai khao khát nên người công chính”: Khao khát là bước đầu của mọi thành công, khao khát trở nên công chính nghĩa là trở nên giống Chúa. Ai khao khát nên thánh thiện, những người đó quả thực là có phúc vì “Thiên Chúa đã cho người đói khát được dư đầy ơn phúc” (Lc 1,53). Vì thế khởi đầu con đường nên Thánh là có lòng khao khát ước mong kiếm tìm Thiên Chúa, mà “Ai tìm kiếm Chúa chẳng thiếu của gì” (Tv 34,11b).
- “Phúc thay ai xót thương người” nơi khác Chúa Giêsu dạy: “Hãy thương xót như Cha trên trời là Đấng Thương xót.” (Lc 6,36). Thể hiện lòng thương xót là thực hiện công việc nối dài của Chúa Cha. Ngoài việc làm phúc, bố thí, người có lòng thương xót biết quan tâm giúp đỡ kẻ nghèo, an ủi kẻ đau khổ phần hồn lẫn phần xác, tha thứ cho kẻ xúc phạm đến mình, dạy dỗ người dốt nát, cứu người bị gian nan hay phòng ngừa cho họ khỏi sa ngã… Và Chúa hứa phần phúc cho “Ai xót thương người, vì họ sẽ được Thiên Chúa xót thương”.
- “Phúc thay ai có tâm hồn trong sạch”: Trong sạch ở đây phải hiểu rộng hơn khái niệm về tình dục, đó là sự ngay thẳng, không lươn lẹo, sự nhất thể giữa tri và hành. Tấm lòng trong sạch giúp ta nhìn thấy Thiên Chúa trong các tạo vật, các biến cố. Không phải mãi đến đời sau, nhưng ngay ở đời này những người có lòng trong sạch đã được nhìn thấy Thiên Chúa (Tv 139,14). Chiêm ngưỡng Ngài qua kỳ công sáng tạo và sự quan phòng kỳ diệu. Và họ như được thấy sự hiện diện của Thiên Chúa trong từng hơi thở của đời mình. Và Thiên Chúa yêu thích cư ngụ nơi những tâm hồn đơn sơ trong sạch. Và họ luôn được nhìn ngắm Thiên Chúa trong nội tâm và xuyên qua mọi sự.
- “Phúc thay ai xây dựng hòa bình”: Thiên Chúa là nguồn mạch của bình an, ai “xây dựng hòa bình” là kẻ đang thực thi ý muốn của Thiên Chúa và đang đứng về phía Thiên Chúa hay thuộc về Thiên Chúa. Đức Giêsu chính là hoàng tử của bình Người kiến tạo hòa bình là người trở nên giống Chúa Ki-tô, Con Thiên Chúa và họ được gọi là con của Thiên Chúa qua Đức Giêsu Ki-tô. Xây dựng hòa bình ở đây được hiểu là những người tìm cách hòa giải những bất hòa, tranh chấp. Những người này yêu quý sự hòa bình và xây dựng quanh mình một bầu khí hòa bình vui vẻ. “luật Thiên Chúa họ ghi khắc trong lòng, bước chân đi không hề lảo đảo.” (Tv 37,31).
- “Phúc thay ai bị bách hại vì sống công chính”: Kiểu nói “sống công chính” tóm tắt toàn bộ tám mối phúc: “Đó là kẻ tay sạch lòng thanh, chẳng mê theo ngẫu tượng, không thề gian thề dối” (Tv 24,4). Sống công chính là trở nên đồng hình đồng dạng với vị Vua Công Chính là Đức Ki-tô. Vì vậy nếu họ vị bách hại vì Danh Chúa Ki-tô thì họ sẽ chung hưởng hạnh phúc với Ngài trên Nước trời.
Tôi tớ không thể hơn chủ, môn đệ không thể hơn Thầy. “Phúc cho anh em khi vì Thầy mà bị bách hại” (c.11-12). Đây là mối phúc thật lớn lao vì trở nên giống Thầy.
Đời sống của Ki-tô hữu là không chỉ tìm đến thứ hạnh phúc giả tạo tạm thời nơi những tiện nghi vật chất lợi lộc trần thế. Vì thế, nghèo khó, hèn mọn, sầu khổ không hẳn là bất hạnh mà trái lại, của cải, danh vọng và sung túc lại có thể trở thành trở ngại cho con người đạt được hạnh phúc. Vì hạnh phúc đích thực chỉ có nơi Thiên Chúa, và khi người ta thực hành tuân giữ Lời Chúa, khao khát nên người công chính, thể hiện lòng xót thương tha nhân, giữ tâm hồn trong sạch, kiến tạo hoà bình và trở nên đồng hình đồng dạng với Chúa Ki-tô. Đó là tuyệt đỉnh của hạnh phúc viên mãn trong Thiên Chúa là Cha và là nguồn mạch của hạnh phúc. Amen.
Chìa khóa để được hạnh phúc: (1) Đừng băn khoăn, Thiên Chúa yêu bạn (Ga 13,1), (2) Không nản chí, Thiên Chúa gìn giữ bạn (Tv 139,10), (3) Đừng sợ, Thiên Chúa canh chừng và chở che bạn (Tv 121,5). Hạnh phúc thực sự khi được gắn liền với Thiên Chúa, Đấng yêu thương, gìn giữ và chở che.
