Chương 11
PHẢI CỬ HÀNH KINH ĐÊM THẾ NÀO ?

Ngày 13.2 – 14.6 – 14.10    

¹ Chúa nhật, ta đọc Kinh Đêm sớm hơn ngày thường. ² Cách thức sắp đặt thế này: sau khi hát sáu Thánh Vịnh và xướng đáp như đã nói trên, mọi người cứ thứ tự và hàng lối mình ngồi xuống rồi đọc bốn bài đọc với đáp ca như đã nói, ³ chỉ sau đáp ca bốn mới có Vinh Danh; khi bắt đầu Vinh Danh, mọi người đứng dậy với lòng cung kính. ⁴ Sau bốn bài đọc ấy, lần lượt hát sáu Thánh Vịnh với tiền ca và xướng đáp như trên. ⁵ Kế đó lại đọc bốn bài đọc khác với đáp ca cũng theo thứ tự trên. ⁶ Rồi đọc thêm ba Thánh Ca các ngôn sứ tùy như viện phụ ấn định. ⁷ Sau ba Thánh Ca có Alleluia, xướng đáp, và phép lành viện phụ, đọc bốn bài Tân Ước cũng theo thứ tự đã định. ⁸ Sau đáp ca bốn, viện phụ sẽ cất kinh Te Deum. ⁹ Hát xong, viện phụ đọc Phúc Âm; mọi người cung kính đứng nghe. ¹⁰ Sau Phúc Âm, anh em thưa Amen, rồi viện phụ cất tán tụng ca Te decet, và khi đã ban phép lành xong, liền bắt đầu giờ Kinh Sáng. ¹¹ Thứ tự giờ Kinh Đêm Chúa nhật mùa hạ cũng như mùa đông đều như nhau. ¹² Nhưng khi anh em dậy muộn – ước chi đừng có như thế –  thì phải rút bớt chút ít các bài đọc hay đáp ca. ¹³ Hãy cẩn thận đừng để xảy ra như thế. Nếu vì sơ xuất thì người nào chịu trách nhiệm về sự bê trễ đó phải làm việc đền tội cho cân xứng nơi nhà nguyện.         

Chú giải:

A – Ngày 13.2

         Kinh Đêm Chúa nhật được cử hành long trọng như ngày đại lễ. Cộng đoàn thức dậy sớm hơn, có thêm alleluia và Te Deum. Thời gian được dành nhiều hơn cho một giờ kinh dài hơn. Với thánh Biển Đức, thức dậy ban đêm không phải là để hy sinh hãm mình, nhưng là để cử hành một cuộc lễ. Trong giờ cử hành này, lời kinh tiếng hát chan hòa một niềm vui đặc biệt.

Khi biết ta thức dậy vào giờ này, nhiều người thường tỏ vẻ ngạc nhiên và cho là cực khổ quá. Nếu nghe nói giờ kinh ấy kéo dài ít ra một tiếng rưỡi thì người ta lại càng không biết dùng lời nào để bày tỏ lòng thương hại ta nữa mà chỉ còn biết thốt lên: “Chúa ơi, như thế thì chịu sao nổi!”

Tuy nhiên, khi được ơn tham dự giờ Kinh Đêm mỗi ngày, khi nếm hưởng sự bình an, sự hòa điệu nhịp nhàng của giờ kinh ấy, ta mới hiểu rằng tham dự giờ kinh ấy là một hồng ân ta không tự mình mà có được.

Có những điều ta chỉ hiểu được khi đã trải qua. Đời sống đan tu là một toàn thể duy nhất. Không có giờ Kinh Đêm, rồi thời gian đọc sách và cầu nguyện theo sau đó thì có nguy cơ mất đi sự liên kết sâu xa giữa các yếu tố của đời đan tu. Chính khoảng thời gian ban đêm này sẽ làm cho tất cả những gì sẽ diễn ra ban ngày có được chiều kích sâu xa và trong sáng. Nếu không, ta sẽ có nguy cơ chỉ sống theo bề mặt và không còn hiểu được ý nghĩa và định hướng của đời ta nữa.

B – Ngày 14.6

Với thánh Biển Đức, cao điểm của giờ Kinh Đêm là bài Phúc Âm do viện phụ công bố, “mọi người cung kính đứng nghe” (c.9). Rồi thánh nhân ấn định phải bắt đầu Kinh Sáng ngay. Quả thực, bài đọc Phúc Âm được coi như điểm tiếp giáp giữa đêm và ngày, giữa thời gian canh thức ban đêm và thời gian ca ngợi ban sáng.

Ngày nay điểm tiếp giáp này không còn thấy nữa, vì giờ Kinh Đêm ngắn hơn xưa. Tuy thế, ở một số cộng đoàn, thời gian chuyển tiếp giữa đêm và ngày được tượng trưng bằng việc thắp nến phục sinh và bằng ánh sáng điện trong ca tòa. Chúa Kitô là ánh sáng đến soi chiếu ta, những kẻ đang chờ đợi.

Điều ấy đúng trước hết cho sự chờ đợi của Israel, được biểu lộ qua các Thánh Vịnh và các bài đọc Cựu Ước. Điều ấy đúng cho sự đợi chờ của Giáo Hội trong các bản văn trích từ Tân Ước. Nhưng cũng đúng cho cuộc đời ta. Thực vậy, thường khi, cộng đoàn hay cá nhân, ta thấy mình đang chờ đợi trong đêm.

Về phía cộng đoàn thì những tình trạng bấp bênh, những khó khăn trong các mối tương quan giữa anh em, những bế tắc, tất cả những gì làm cho cuộc sống chung hóa ra ảm đạm. Nhưng về phía cá nhân nữa, thử thách, nghi nan, chán nản, tất cả dồn dập xẩy ra sau thời gian hứng khởi ban đầu. Ta thường cảm thấy như bị tối tăm bao phủ. Vì thế, không phải vô lý mà mỗi Chúa nhật thánh Biển Đức mời gọi ta cảm nghiệm rằng Phúc Âm là chìa khóa duy nhất mở cho ta cửa đi từ tối tăm ra ánh sáng.

C – Ngày 14.10

Trong thần vụ ngày Chúa nhật có một thời điểm để thánh Biển Đức nhấn mạnh đặc biệt khi nói: “Hát xong (Te Deum), viện phụ đọc Bài Phúc Âm, mọi người đứng nghe với lòng kính sợ” (c.9). Khi nói đến lòng kính sợ ở đây, thánh Biển Đức tạo cho thời điểm phụng vụ này một vẻ trang trọng đặc biệt. Một điều gì quan trọng đang xẩy đến, và thánh Biển Đức nhấn mạnh: Phúc Âm sắp được công bố.

Quả thực, có một mâu thuẫn lớn trong phụng vụ đan tu của ta: đó là so với toàn bộ Thánh Kinh thì ta sử dụng Phúc Âm rất ít. Và khi nào đọc Phúc Âm thì đều có những thái độ bên ngoài biểu lộ lòng tôn kính trong những giây phút khác thường đó.

Ngoài những lý do phụng vụ, tôi muốn nói tới những lý do thiêng liêng của thái đô này. Khi Phúc Âm được công bố, thì một điều cốt yếu nào đó đang xẩy ra. Điều được loan báo trong Thánh Kinh, điều được che giấu dưới những hình ảnh, những mầu nhiệm (như các Giáo Phụ nói) đang được biểu lộ, được phơi bày ra ánh sáng, để hoàn thành. Những gì ta không hiểu trong các Thánh Vịnh, các bài đọc Cựu Ước cũng như Tân Ước, đều được sáng tỏ.

Thái độ mà thánh Biển Đức nhấn mạnh trong câu 9 chính là thái độ của các môn đệ trên đường Emmau, đang mỏi mệt, chán nản, chẳng hiểu gì về những điều vừa xẩy đến, những điều họ đã mắt thấy tai nghe. Và này Chúa Giêsu xuất hiện giữa các ông, mở lòng trí cho các ông hiểu được Thánh Kinh. Tất cả những câu Thánh Vịnh rối rắm như một mớ lộn xộn bỗng dưng có vị trí hài hoà trong bức tranh cứu độ bao la. Cũng vậy, dáng vẻ bề ngoài gây sốc của những gì xẩy đến cho ta đã được am hiểu nhờ mầu nhiệm Chúa Kitô, đấng lôi kéo mọi sự đến với mình, kể cả từng mảnh vụn cuộc sống con người ta.